Topadvocaat Spong: reparatie spoedwet 'mosterd na de maaltijd'

Dat minister Ferd Grapperhaus iets te verwijten valt rondom de kortstondige afschaffing van de avondklok afgelopen dinsdag, ontkent topadvocaat Gerard Spong. "Het is niet mijn gewoonte om het kabinet te verdedigen, maar er is met dit coronavirus wel sprake van een noodsituatie. Elke dag eist het virus 88 doden."

Vorig jaar hadden we een oversterfte van vijftienduizend mensen, zegt Spong. "Dat zijn er veel meer dan bij de laatste dijkdoorbraak waarvoor de wet bedoeld is. Me dunkt dat je dan een voldoende acute noodsituatie hebt om deze noodwet te gebruiken." Dat er deze vrijdag een nieuwe wet in de maak is, vindt Spong dan weer onnodig en noemt hij "mosterd na de maaltijd".

Rechter en Wetgever

Uiteindelijk bepaalt de wetgever of een wet geldig is en niet de rechter, zegt Spong. Hij verwijst naar een pas gepubliceerd boek getiteld De Rechter grijpt de Macht van Geert Corstens, voormalig president van de Hoge Raad, waarin dit ook wordt uitgelegd. "De rechter mag op een maatschappelijk verantwoorde wijze de wet uitleggen, maar hij mag niet op de stoel van de wetgever gaan zitten."

Oud-rechter Frits Lauwaars die op de koffie is bij Spong, valt hem bij: "De rechter mag de wetgever wel corrigeren en dat is ook gebeurd in deze zaak van de avondklok. Maar je zult wel in ogenschouw moeten nemen wat er gebeurt in de maatschappij." Lauwaars had het beter gevonden als de rechter van de Rechtbank in Den Haag naar onze oosterburen had gekeken waar in een vergelijkbare zaak in Baden-Württemberg de rechter de regering 14 dagen de tijd had gegeven om maatregelen te nemen. "Je moet de maatschappij niet onderuit halen met je beslissing."

Marie-Anne Tan-de Sonnaville

Een paar uur later werd de beslissing om de avondklok per direct op te heven, weer teruggedraaid door rechter Marie-Anne Tan-de Sonnaville om "het jojo-effect tegen te gaan". Dit gebeurde tijdens de turbo-spoedzitting op dinsdagavond die door veel mensen live werd meegekeken en waar de toeschouwers konden zien dat de microfoon van Willem Engel en zijn advocaat Jeroen Pols werd uitgezet.

Spong vindt dat het optreden van Tan-de Sonnaville wel met iets meer empathie had mogen bevatten. "Ze stond volkomen in haar recht de heren de mond te snoeren", maar dat had wel wat "minder autoritair" gekund. Lauwaars is het daar niet mee eens: "Het had wat diplomatieker gekund, maar wat ze deed was terecht."

Trofee voor Engel

Hoewel de overwinning die Willem Engel van Viruswaarheid dinsdagochtend had, alweer geschiedenis lijkt, vindt Spong toch dat hij die "zoete overwinning" in zijn zak kan steken. "Hij heeft deze week laten zien dat hij ten minste één rechter in ons land, met weldenkende rechters, aan zijn zijde heeft. Dat vind ik een aardige trofee."

Tan-de Sonnaville zei vrijdagmiddag na het horen van de argumenten van beide partijen, dat er meer tijd nodig is voor het doen van een uitspraak. In eerste instantie had het Hof het streven om deze vrijdag nog uitspraak te doen, maar de voorzitter zegt dat dat niet lukt. Volgende week vrijdag wordt er schriftelijk uitspraak gedaan.

Download de NPO Radio 1-app

Met onze app mis je niks. Of het nou gaat om nieuws uit binnen- en buitenland, sport, tech of cultuur; met de NPO Radio 1-app ben je altijd op de hoogte. Download 'm hier voor iOS en hier voor Android.