Deze Dag Toen: Spoorloos-presentator Derk Bolt vermist in Colombia

Maandag

Spoorloos-presentator Derk Bolt en zijn vaste cameraman Eugenio Follender zijn op zaterdag 17 juni ontvoerd in Colombia. Dit wordt duidelijk in de nacht van maandag op dinsdag (Nederlandse tijd). De journalisten bevinden zich op het moment van de ontvoering in het noordoosten van Colombia, in het departement Norte de Santander. Ze zouden hebben gereden tussen de plaatsen El Tarra en Tibú.

"Een zeer gevaarlijke regio", zegt NOS-correspondent Marc Bessems meteen. "Er zijn daar allerlei illegale activiteiten, zoals de handel in en de smokkel van drugs en er zijn guerrillabewegingen actief."

Het Ministerie van Buitenlandse Zaken in Den Haag laat weten dat de zaak de hoogste prioriteit heeft, maar doet verder geen uitspraken omdat aandacht "de zaak niet helpt". De Colombiaanse overheid stuurt speciale veiligheidstroepen, gespecialiseerd in ontvoeringen, naar het gebied.

Via Twitter eisen Colombiaanse autoriteiten de onmiddellijke vrijlating van de twee mannen.

Dinsdag

Het Colombiaanse leger houdt de linkse rebellengroep ELN verantwoordelijk voor de ontvoering van Bolt en Follender. De ELN zelf bevestigt dat niet meteen. "We zoeken het nog uit", staat op het Twitteraccount van ELN.

De ELN is een kleinere rivaal van de bekendere guerrillabeweging FARC. Deze legde onlangs de wapens neer na vredesonderhandelingen met de Colombiaanse overheid. De ELN is nog niet zover, er zijn naar schatting tussen 1300 en 2500 strijders actief. Die bevinden zich met name in de jungle waar Bolt en Follender rondreden.

De journalisten waren in het gebied om te zoeken naar familie van een Colombiaanse die door Nederlanders is geadopteerd. Het was niet de eerste keer. Bolt bezocht in meer dan 25 jaar bij het tv-programma Spoorloos geen ander land vaker dan Colombia. In Metro noemt hij Colombia "een prachtig land. Daar wonen ook de aardigste mensen ter wereld."

Woensdag

In een interview met Caracol Radio zegt Richard Claro, teamleider van een Colombiaanse groep die de ontvoering onderzoekt, dat Bolt en Follender het naar omstandigheden goed maken en "vandaag nog gaan vrijkomen". Volgens Claro zit guerrillabeweging ELN achter de ontvoering.

Woensdagavond meldt de Colombiaanse krant El Tiempo eveneens dat de ELN achter de ontvoering zit. Volgens de krant bemiddelt de katholieke kerk in Colombia over hun vrijlating.

Zowel het bericht over de vrijlating van de journalisten als de verantwoordelijkheid van ELN wordt in eerste instantie niet door de guerrillabeweging zelf bevestigd.

Donderdag

Donderdagavond laat ELN zelf ook weten de twee Nederlanders te hebben ontvoerd. Volgens de rebellengroep zijn Bolt en Follender in goede gezondheid. Niet veel later zegt de gouverneur van Norte de Santander zegt de twee binnen enkele uren worden vrijgelaten.

De Colombiaanse publieke omroep schrijft zelfs dat de vrijlating rond 18.00 uur al in gang is gezet. Dat bericht wordt korte tijd later ingetrokken.

Vrijdag

Een dag gaat voorbij. De berichtgeving over de vrijlating van Derk Bolt en Eugenio Follender is onduidelijk en blijft "een kwestie van uren". NOS-correspondent Marc Bessems spreekt van een rekbaar begrip. "Het kan twee uur zijn, maar ook 48. We hebben geen idee."

's Avonds zeggen zowel een grote Colombiaanse nieuwszender als de ELN zelf dat de mannen zijn vrijgelaten. De nieuwszender meldt dat voor hun veilige aftocht militaire operaties in het gebied zijn stilgelegd.

Buitenlandse Zaken in Den Haag en de Colombiaanse autoriteiten kunnen het bericht over de vrijlating niet bevestigen. In de nacht van zaterdag op zondag trekt de ELN het bericht over de vrijlating van Bolt en Follender weer in. Het melden ervan zou een vergissing zijn geweest.

Zaterdag

Na een nacht met tegenstrijdige berichten is er op zaterdagochtend eindelijk goed nieuws: het ministerie van Buitenlandse Zaken bevestigt de vrijlating van Derk Bolt en Eugenio Follender.

"Dit is heel goed nieuws. Ik ben enorm blij dat er zo snel een einde is gekomen aan de ontvoering", zegt minister Koenders van Buitenlandse Zaken.

Bolt noemt het moment van zijn vrijlating een moment van "enorme vreugde". "Je hebt niets te zeggen, je hebt niets. En nu hebben we het allerbelangrijkste, de vrijheid."

Lees ook het artikel Derk Bolt over ontvoering: ik had wel een klein Stockholmsyndroompje.

De journalisten komen in zaterdagmiddag aan in een hotel in de plaats Cúcuta. Ze zijn vanuit de jungle naar deze stad vervoerd, een tocht van enkele uren. Bolt zou in de jungle drie keer zijn gevallen en klagen over pijn in zijn ribbenkast. Bolt en Follender worden in het hotel medisch onderzocht.

Guerrillabeweging ELN brengt 's middags een verklaring naar buiten waarin ze zeggen dat ze Bolt en Follender meenamen "voor hun eigen veiligheid". De twee liepen gevaar omdat ze in een conflictgebied waren. "Hetzelfde zou zijn gebeurd als de onbekende personen een ander beroep hadden gehad."

Nog diezelfde avond staan de vrijgelaten journalisten de toegestroomde pers te woord. Ze bedanken iedereen die aan hun vrijlating heeft vrijgelaten en vertellen dat ze grote twijfels hadden of ze het er levend vanaf zouden brengen. "Alles was onbekend en er waren zo veel wapens om ons heen."

Bolt vertelt dat de guerrillastrijders hen ontvoerden, omdat ze dachten dat de Nederlanders CIA-agenten waren. Ze zijn positief over ontvoerders, die beleefd en behulpzaam waren. Follender: "Het was zeker geen persoonlijke zaak. Ze voerden hun opdracht uit en wij waren helaas het lijdend voorwerp."