In 2030 stroomt er geen schoon drinkwater meer uit de kraan: 'Niets doen is geen optie'

Nederland is te vol, luidt de boodschap van drinkwaterbedrijf Oasen. Daardoor zijn nieuwe locaties voor drinkwater schaars, terwijl de vraag juist groeit. "De meeste mensen die vooruit kijken, denken: het komt wel goed. Maar het komt niet goed", stelt De Graaff.

Vanzelfsprekend

Het duurt meer dan tien jaar voordat een nieuwe zuiveringsinstallatie in werking kan worden gesteld. Daarom moeten er nu al stappen worden gezet voor mogelijke nieuwe locaties waar drinkwater gewonnen en gezuiverd kan worden, om een tekort in 2030 te voorkomen.

Het lijkt zo vanzelfsprekend dat er in ons waterland schoon drinkwater uit de kraan komt. Maar daar zijn veel mensen elke dag heel hard voor aan het werk. "Het is dus helemaal niet zo vanzelfsprekend."

Kwaliteit

Ook de kwaliteit van het water staat onder druk: Nederland is daarbij een van de slechtste van alle EU-lidstaten, onder andere door grootschalige vervuiling van chemische stoffen zoals PFAS, medicijnresten en bestrijdingsmiddelen. "Ik werk nu twee jaar in deze sector en ik heb me verbaasd over de vervuiling die wij met elkaar in Nederland voor elkaar weten te krijgen", zegt De Graaff.

Dode vissen

"Niets doen is geen optie", zegt ook Tinka Murk, hoogleraar en leerstoelhouder Ecologie van Mariene Dieren aan de Wageningen Universiteit. "Als de nood heel hoog wordt, gaan we wat doen en dan verandert er ook echt iets."

Zo ziet zij dat er sinds haar jeugd in Katwijk aan Zee een positieve verandering heeft plaatsgevonden. "Toen ik opgroeide lagen er regelmatig dode vissen in de Rijn. Nooit zou ik in die Rijn stappen. Nu doe ik al een aantal jaar mee aan een zwemtocht van vijf kilometer in de Rijn."

Voorkomen

Toch blijft de kans erg klein dat Nederland de Kaderrichtlijn Water (KRW), de Europese norm voor de waterkwaliteit die voor 2027 op orde moet zijn, gaat halen. Murk roept daarom op tot actie.

"Laten we zorgen met elkaar dat er geen PFAS meer in bestrijdingsmiddelen zit die over het hele land worden gespoten. Dat is zo simpel om even mee te beginnen, om het grondwater niet verder te belasten."

De Graaff sluit zich daarbij aan. "Laten we vooral kijken hoe we de bronnen beschermen. Wat er niet ingaat hoeft er ook niet uitgehaald te worden."

Europa

"Binnenkort, als we Europese verkiezingen hebben, denk ik dat je een enorm verschil kan maken door te zorgen dat je partijen kiest die hart hebben voor water. Die stappen durven te zetten. Het water is door heel Europa verbonden", zegt Murk.

Samenleving op slot

De Graaff blijft positief. "Ik ga ervan uit dat we dit gaan oplossen, omdat we het gewoon nodig hebben. Het gaat over volksgezondheid, over hygiëne, over basisbehoeften. En daar moeten we met elkaar gewoon in voorzien", zegt hij. "Dat kan niet anders, omdat je anders daarmee de samenleving op slot zet. En dat kunnen we ons ook niet veroorloven."

Luister ook

Hydroloog Maarten Kuiper van Aveco de Bondt vertelt wat het grondwaterpeil voor onze huizen betekent: van ondergelopen kelders in natte periodes tot funderingsproblemen. Waar ligt de verantwoordelijkheid? Boer Gerrit Lammers gaat in gesprek over hoe het grondwater zijn bedrijf beïnvloedt en de maatschappelijke taak voor boeren in drinkwatervoorziening.

Luister ook

We zijn niet goed genoeg voorbereid op overstromingsrisico’s. Maar hoe moeten we ons dan voorbereiden? Hoe gaat de toekomst van Nederland waterland eruit zien? Bas Kolen van waterkennisbureau HKV en de TU Delft, en dijkgraaf Remco Bosma van Hoogheemraadschap Hollands Noorderkwartier maken de balans op in De Stand van het Water.