Binnenland

Kaspische zee krimpt: verwoestend effect op mens en natuur

foto: Pixabayfoto: Pixabay

Nieuws
Kaspische zee krimpt: verwoestend effect op mens en natuur

Nederlandse en Duitse wetenschappers hebben berekend dat het waterniveau in de Kaspische Zee aan het einde van deze eeuw negen tot achttien meter lager kan uitkomen dan nu. Wat zijn hiervan de gevolgen voor de natuur? Aardwetenschapper Frank Wesselingh vertelt erover in Vroege Vogels.

Kaspische zee

Dat klimaatverandering wereldwijd tot een stijging van de zeespiegel leidt is bekend. Maar op sommige plekken leidt het juist tot een daling. Sinds het einde van de jaren negentig van de vorige eeuw daalt het waterpeil van de Kaspische Zee jaarlijks met een paar centimeter. Volgens de onderzoekers zal die daling de komende jaren alleen maar toenemen.

Geen zee

De Kaspische Zee ligt tussen Rusland, Kazachstan en Iran en wordt onder andere gevoed door de rivieren de Wolga en de Oeral, die erop uitkomen. De Kaspische Zee is feitelijk een zoutmeer, want er is geen verbinding met de zee. Met een omvang van 371.000 km2 is het wel meteen het grootste meer van de wereld.

De belangrijkste oorzaken van de krimp van het grootste meer ter wereld, zijn de toenemende verdamping en het uitblijven van zee-ijs in de winters. In het meest negatieve scenario ligt de waterspiegel eind deze eeuw zo'n 18 meter lager.

Natuur

Aardwetenschapper Frank Wesselingh is verbonden aan de Universiteit Utrecht en Naturalis. Volgens hem heeft de waterspiegeldaling enorme gevolgen voor de natuur in en rondom de Kaspische Zee. Bijvoorbeeld voor de vele trekvogels die hier langskomen en voor vissoorten als de steur. Bovendien kan het wel eens de genadeklap zijn voor de Kaspische zeehond. Het dier, dat alleen hier voorkomt, krijgt zijn puppies op het ijs. Maar dat raakt dus op.

Klimaat

De daling van het waterniveau heeft niet alleen gevolgen voor de natuur. Maar ook voor de miljoenen mensen, die nu rond de Kaspische Zee wonen. Belangrijke havensteden liggen straks enkele tientallen kilometers landinwaarts.

Volgens de onderzoekers heeft het krimpen van meren over de hele wereld door klimaatverandering misschien wel hetzelfde verwoestende effect als de stijgende zeespiegels.

Vroege Vogels: iedere zondagochtend van 07.00 tot 10.00 uur.

Vroege Vogels is hét programma over natuur en milieu. Op zondagochtend te beluisteren op NPO Radio 1 en vrijdagavond te zien op NPO 2. Like Vroege Vogels op Facebook of volg het programma op Twitter of Instagram.

Ster advertentie