Meer amputaties, vergroeiingen en blindheid door uitgestelde zorg door corona

"Mensen met een wond aan de voeten zijn niet naar de huisarts gegaan. En als je daarmee niet naar de huisarts gaat, wordt zo'n wond steeds dieper en gaat ook het bot eronder ontsteken. En dat is heel moeilijk te behandelen", zegt Sjoerd Bulstra, voorzitter Nederlandse Orthopedische Vereniging. "En nu de operaties zo lang worden uitgesteld, lopen mensen te lang door met een probleem en dan is amputatie nog het enige wat mogelijk is. Dat is heel zorgelijk."

Geen plek meer

Een van de slachtoffers van uitgestelde zorg is Rita Vonk-Martens uit Pijnacker. Zij wacht al een jaar op een knie-operatie. "Zonder corona was ik allang aan de beurt geweest. Het is om gestoord van te worden."

"Een jaar geleden ben ik in het ziekenhuis geweest voor een hartfilmpje en heb ik alles met de chirurg doorgesproken. Hij vertelde me dat hij een team ging samenstellen en dat ik binnen een week bericht zou krijgen. Maar toen bleef het weken stil. De ic's lagen overvol en voor mij was er geen plek meer. Als ik belde, werd gezegd dat ze ermee bezig waren", vertelt Rita.

Voorrang corona-patiënten 'niet eerlijk'

Een jaar in de wachtstand staan heeft grote gevolgen voor de gezondheid van Rita. "Ik zit inmiddels de hele dag in mijn rolstoel. Ik probeer met de rollator van de huiskamer naar de wc te gaan, maar dat lukt me al niet meer. Het doet zoveel pijn, ik zak onderweg in elkaar."

Een operatie zit er voorlopig ook nog niet in, denkt Rita, nu ze de besmettingscijfers weer ziet oplopen. "De ic's stromen weer vol, corona-patiënten krijgen opnieuw voorrang. Dat vind ik niet eerlijk meer, want als deze mensen een vaccinatie hadden genomen waren ze niet op de ic terecht gekomen. En ik word ondertussen steeds zieker."

Spreekuren gereduceerd

Sjoerd Bulstra ziet mensen in een slechte toestand het ziekenhuis binnenkomen. "En die gaan ook weer slechter naar buiten", vertelt hij. Normaal gesproken kijken verschillende dokters wat er aan de hand is. "En dan wordt er op tijd wat aan gedaan."

Maar nu ziet hij dat spreekuren in de ziekenhuizen worden gereduceerd. "En dan durven patiënten niet en komen eigenlijk te laat. Voor corona probeerden artsen bijvoorbeeld een operatie door fysiotherapie te voorkomen. Maar door corona konden mensen niet naar fysiotherapeut."

Veelheid aan achterstallige behandelingen

Het komt volgens Brulstra voor bij mensen met artrose, maar ook bij staaroperaties. "Die zijn ook allemaal stilgevallen en die patiënten zijn dus functioneel blind. Het leidt ook tot minder bewegen, en dat leidt tot secundaire klachten. Ook internisten en urologen zien hun patiënten op de wachtlijst verslechteren."

"Mensen met scoliose kampen met vergroeiingen, urologen zien complicaties bij hun patiënten bijvoorbeeld als een katheter er niet op tijd uitgaat", vervolgt hij zijn opsomming. "Maar ook borstreconstructies. Dat is dan wel niet levensbedreigend maar het is wel heel mutilerend. Verlies aan kwaliteit van leven betekent dat mensen psychisch lijden, en dit wordt echt zwaar onderschat. Dat kost ook uiteindelijk heel veel extra geld."

Onzichtbare groep

Brulstra snapt de frustratie van patiënten zoals Rita. "Het is bijna een onzichtbare groep. Ze staan nu machteloos aan de kant", vertelt hij.

"Er zijn ruim 200.000 uitgestelde operaties, waarvan 40.000 tot 45.000 orthopedische ingrijpen. in 2020 zijn er 14.000 heupoperaties minder gedaan, in 2021 nog eens 8000 minder. En dan heb je het alleen over heup- en knieprotheses."