Hoe boeren en Lelystad Airport vechten om stikstofrechten

Laagvliegroute

Minister Harbers heeft twee jaar geleden aan de opening van de luchthaven twee harde voorwaarden gesteld. Er moet aan de stikstofvoorwaarden worden voldaan en een oplossing komen voor de 'laagvliegroute', boven Lemelerveld. Boven dit dorp op de Veluwe wordt straks over honderden kilometers laag gevlogen vanwege een Schipholroute.

Eerkens kon deze week in 5 Dagen vertellen dat hij tegemoet kan komen aan de bezwaren van de bewoners: "We hebben de naderingsroute geschrapt en daardoor kunnen de toestellen veel hoger overvliegen. De Luchtverkeerleiding Nederland (LVNL) heeft ons gemeld dat dat in te passen is in de overige luchtvaartroutes." Eerkens rekent voor dat met het schrappen van die route slechts zes vluchten per dag over de andere routes gaan.

Direct omwonenden

Het stikstofprobleem is een lastigere kwestie. Rondom Lelystad Airport wonen maar liefst zeventig boeren die net als Lelystad Airport te veel stikstof uitstoten. Agrarisch ondernemer Monique Verhoeven is direct omwonende en heeft drie veehouderijen waarvan één bedrijf pasmelder is. "Zij mogen doen wat ze willen, maar wij willen niet aan het kortste eind trekken."

De zeventig boeren van de club van Direct Omwonenden zijn daarom met Lelystad Airport rond de tafel te gaan zitten om afspraken te maken." We zijn allemaal ondernemer, wij snappen ook wel dat Lelystad Airport van start wil, maar dan wel op een gelijk speelveld." Onder strikte voorwaarden van een achturige nachtrust, compensatie voor schade aan gewassen en niet meer dan 10.000 vliegbewegingen per jaar, zijn de boeren bereid met Lelystad Airport mee te denken. Inmiddels zijn de huizen op kosten van het luchthavenfonds geïsoleerd en wordt er gewerkt aan een schadecompensatieregeling.

Stikstof

Maar een harde voorwaarde voor een natuurvergunning is de stikstofruimte en daarin concurreren de boeren met Lelystad Airport. The Schiphol Groupe, eigenaar van Lelystad Airport heeft daarom stikstofruimte van boerengezinnen opgekocht. "We hebben op die manier een flinke overshoot aan stikstof verkregen die we deels aan de natuur teruggeven, deels aan de provincie en deels kunnen gebruiken voor de natuurvergunning", aldus Eerkens die erop wijst dat de provincie zo eventueel de pasmelders tegenmoet kan komen.

Veehouder Verhoeven heeft zevenhonderd koeien waar vijf gezinnen van leven, zij weet wel raad met die rechten. Of ze die ook gaat krijgen, is nog afwachten. "Schiphol koopt stikstofrechten met een grote zak geld, dat is hun goed recht. Maar wij als ondernemers krijgen geen financiering los om zulke dingen te doen", aldus Verhoeven.

Rechtszaken

Met deze slimme zet is het gevaar voor Lelystad Airport nog niet geweken. Stikstofstrijder van Mobilisation for Environment (MOB), Johan Vollenbroek staat al in de startblokken om de natuurvergunning aan te vechten en verwijst naar een recente uitspraak van de Raad van State: "De vrijgekomen stikstof moet regelrecht terug naar de natuur en niet mag worden aangewend voor commerciële activiteiten", aldus Vollenbroek die ervan overtuigd is dat Lelystad Airport niet opengaat. "Hoe haal je het in je hoofd om tijdens een wereldwijde klimaatcrisis nog een vliegveld te openen?" Maar Eerkens ziet nog wel mogelijkheden omdat het niet gaat om meer vluchten, maar om verplaatste vluchten van Schiphol.

Alle vertrouwen

Er moeten nog wel wat hobbels genomen worden maar Lelystad Airport heeft er alle vertrouwen in. Eerkens: "Volgens mij is het in Nederland nog altijd zo dat wanneer je de stappen voor het verkrijgen van de natuurvergunning netjes volgt, dat je die dan ook kan krijgen." Ook de boeren zijn positief gestemd over de samenwerking met hun buren. Tot op heden hebben ze het gevoel met een betrouwbare partner te maken te hebben en vertrouwen ze erop dat zoals het volgens de regels is, ook Lelystad Airport de kans moet krijgen om zijn activiteiten op te starten.