'Ik hoop dat mensen op een andere manier naar hun herinneringen gaan kijken'

In het begin was er…

"Op de bandjes staan oude interviews. Het rare is dat ik mezelf hoor praten, 30 jaar geleden. Het is eenrichtingsverkeer, ik kan niet meer tegen mezelf terug praten. Als ik luister hoor ik de ontwikkelingen die ik heb doorgemaakt. Als ik luister geef ik de hele tijd commentaar op mezelf, ik zoek de gelijkenissen en ook de verschillen."

"De bandjes zijn ook een bron van melancholie. Het is een tijd die weg is, die niet meer terug komt. Dat gevoel wilde ik onderzoeken: hoe is dat om terug te kijken naar jezelf, naar je eigen herinneringen?"

Het verstrijken van de tijd

"Ik ben nu 50. Dan ben je niet oud, maar ook zeker niet jong meer. En dat is raar want je hangt er een beetje tussenin. Je kijkt terug en je kijkt vooruit. Ik hoor voortdurend het tikken van de klok, en kan er niets aan doen."

"Hoe bewust je de tijd ook beleeft, je kunt hem niet vasthouden. Bepaalde momenten zijn dan toch opeens voorbij, geschiedenis geworden. Je zit gevangen, we zitten allemaal gevangen in die tijd."

Aflevering I: Tijd en ruimte

"In deze aflevering wilde ik als het ware in een foton gaan zitten, en kijken hoe je tijd dan beleefd. Een foton is een heel klein elementair natuurkundig deeltje. Een deeltje dat bestaat buiten de tijd. De natuurkundigen stonden het daarom niet toe ik me, denkbeeldig, zou verplaatsen in een foton."

De natuurkunde is een soort taal, een bepaalde manier van denken. De natuurkundige taal en ‘onze’ taal zijn zo verschillend, dat je ze eigenlijk niet door elkaar kunt gebruiken.

Aflevering II: De interne klok

Soms vliegt de tijd, soms lijkt hij voorbij te kruipen. Iedereen kent dit gevoel wel. Maar hoe werkt die biologische tijd nou precies? Heeft onze hartslag hiermee te maken? En hoe kunnen we ervoor zorgen dat onze biologische klok goed afgesteld staat?

"In de tweede aflevering ga ik opzoek naar de ‘interne’ of ‘biologische klok’. Ik spreek daarover met de Groningse chronobioloog Menno Gerkema. Hij bestudeert onze interne klok. Eigenlijk zijn dat miljarden klokjes, die in iedere cel van ons lijf zitten. Maar sommige organen hebben ook hun eigen klok, bijvoorbeeld de lever. Al die klokjes krijgen instructies van de hoofdklok in onze hersenen. Die kun je echt aanwijzen, zo van: 'dáár zit die!'"

Aflevering III: Hoe om te gaan met tijd?

In de derde en laatste aflevering vraagt Marten Minkema zich af hoe hij om moet gaan met tijd.

"Ik vind het niet echt prettig om de bandjes die ik op zolder vond terug te luisteren. Ik word er een beetje droevig van. Hoe moet ik hier nou mee omgaan, met mijn herinneringen in de verleden tijd? Ik stel deze vragen aan schrijver en filosoof Joke Hermsen."

"De oude ik, die ik hoor op de tapes, wordt opnieuw onderdeel van het hier en nu. Ik hoop dat de luisteraars ook op zo’n manier naar hun eigen herinneringen kunnen gaan kijken. Dat ze daardoor misschien een beetje worden getroost. Dat men niet bang of treurig wordt van het verstrijken van de tijd. Melancholie is heel destructief."

Inmiddels zijn alle bandjes gedigitaliseerd. Marten: "Ook al gaat het soms met een sukkelgangetje, denk je dat er nooit een eind aan komt, op een gegeven moment ben je er dan toch opeens doorheen. Dan is het voorbij."

Meer audiodocumentaires?

Elke zondag wordt er tussen 21.00-22.00 uur een korte en een lange radiodocumentaire uitgezonden. Gemaakt door bevlogen radiomakers met een liefde voor geluid. Alle audioverhalen zijn terug te luisteren via de website van 2Doc of NPO Radio 1. En natuurlijk via de podcastapps, iTunes en Stitcher.