Slachtoffers en gezin worstelen met de ontwrichtende gevolgen van niet-aangeboren hersenletsel

"Ik kan wel zeggen dat ik van je houd, maar dat soort dingen voel ik niet", zegt de vader van Rianne als ze een jaar of tien is. Wat hij daarmee bedoelt? Ze heeft geen idee. Maar het zinnetje blijft hangen en terwijl ze ouder wordt, komt het telkens weer terug in haar gedachten.

Begin 1979 krijgt haar vader Dirk een ernstig auto-ongeluk. In één klap wordt hij een ander mens. "Ik ben werkelijk als een pasgeborene weer in het leven gekomen", zegt hij over de periode na zijn wekenlange coma. Bij zijn vrouw en familie is er op dat moment vooral opluchting omdat hij nog leeft, maar al snel blijkt dat hij nooit meer de man wordt die hij ervoor was. Dirk was een succesvol psycholoog, maar kan niet meer werken. Hij heeft geen emoties meer, gedraagt zich ongeremd en zijn geheugen werkt niet meer goed.

Afstand

Soms zit hij stil en teruggetrokken in een hoekje van de kamer, om opeens in woede uit te barsten. Als kind snapt Rianne er niets van. Regelmatig is ze bang voor het ongecontroleerde gedrag. Langzaam neemt ze afstand. Ze wil geen knuffel geven voor het slapengaan en spreekt steeds iets minder met hem. Tot ze als veertiger merkt dat ze niet weet hoe snel ze moet ophangen als ze haar moeder belt en haar vader de huistelefoon opneemt. Ze heeft geen idee wat ze tegen hem moet zeggen. Kan dat nog veranderen als ze iets meer van hem snapt?

Het gebutste brein van mijn vader

In gesprek met haar vader probeert Rianne meer van hem te begrijpen, hun vader-dochterrelatie te onderzoeken en vraagt ze zich af: kun je een band opbouwen met iemand die geen emoties heeft?

Die conversaties zijn moeilijker dan gedacht. Want hoe confronteer je iemand met situaties waar diegene zelf niets meer van weet? En wat doe je als jouw hele jeugd - inclusief alle conflicten - uit zijn hoofd lijkt te zijn verdwenen?

Het gebutste brein van mijn vader van DOCS is een verhaal over de ontwrichtende gevolgen van niet-aangeboren hersenletsel binnen een gezin. Een vertelling die weliswaar persoonlijk is, maar niet uniek. In Nederland zijn er ongeveer 500.000 mensen met hersenletsel. Veel van die mensen en hun directe omgeving worstelen met de gevolgen daarvan.