'Oplossing woekerpolissen mislukt, affaire escaleert'

Wabeke onderhandelde acht jaar geleden met verzekeraars en consumentenclubs en kwam uiteindelijk met een aanbeveling voor het compenseren van gedupeerden. Daarmee had de affaire moeten worden beëindigd. Wabeke erkent dat hij daarin niet is geslaagd. ,,Dat is niet gelukt, en dat spijt me enorm. Veel mensen zijn er niet beter van geworden.”

Het is voor het eerst dat Wabeke terugblikt op de woekerpolisaffaire en zijn eigen rol daarin. Volgens de voormalig ombudsman lijken de verhoudingen tussen partijen alleen maar te verslechteren. ,,Dat wat nu gebeurt, hadden we destijds willen voorkomen. Verzekeraars worden steeds argwanender, verkrampter en terughoudender, en consumentenstichtingen worden luidruchtig en kritischer. Het escaleert alleen maar, in plaats van dat het de-escaleert.”

Wabeke constateert “een stroperigheid” in de houding van alle betrokken partijen. ,,Hoe agressiever je met je claims komt, als de verzekeraar net denkt: ‘nu had ik een deal’, hoe terughoudender de verzekeraar wordt. En hoe terughoudender de verzekeraar wordt, hoe agressiever de claimer. Het is een spiraal van escalatie, die ik graag had willen voorkomen.” Wabeke vreest dat de affaire nog jaren gaat duren. ,,Hoe harder het gespeeld wordt, hoe meer men wil afzien van een generieke regeling.”

Betaalbaar
De woekerpolisaffaire is het grootste financiële schandaal uit de geschiedenis. Verzekeraars verkochten, vooral in de jaren tachtig en negentig, in totaal meer dan 7 miljoen woekerpolissen. Dat zijn beleggingsverzekeringen met torenhoge, verborgen kosten. Wabeke zegt dat hij de politiek en de financiële sector vaak voor de risico’s heeft gewaarschuwd. ,,Ik heb als Ombudsman bijna jaarlijks gewezen op de problematiek van deze producten. En daar werd eigenlijk nooit iets mee gedaan. Er zijn destijds veel producten ontwikkeld waarvan je kan zeggen: hadden we dat wel moeten hebben? Ik denk dat men niet voldoende heeft beseft wat voor tikkende tijdbom dit was.”

Wabeke verdedigt zich in EenVandaag tegen de kritiek die de afgelopen jaren door consumentenorganisaties is geuit op zijn aanbeveling, die slecht zou uitpakken voor consumenten. Volgens hem kon de uitkomst niet anders dan een compromis zijn, waarbij sommige polishouders meer hebben gekregen dan waar ze recht op hadden en anderen te weinig. ,,Er moest ook rekening worden gehouden met verzekeraars omdat het ook een betaalbare zaak moest blijven. Het was gewoon het best haalbare in die tijd. Meer zat er op dat moment niet in.”

Conflict
De aanbeveling van Wabeke over het compenseren van gedupeerden is onderwerp van een conflict tussen de stichting Woekerpolisproces en verzekeraar ASR, dat vrijdag naar de beurs gaat. Volgens de stichting neemt ASR niet alle kosten mee in het berekenen van de compensatie van gedupeerden. Die zouden daardoor gemiddeld een paar duizend euro te weinig aan compensatie ontvangen, of zelfs helemaal niets. Wabeke is duidelijk over zijn aanbeveling: álle kosten vallen eronder. ,,De gedachte was: alle kosten. Niet achter de komma’s gaan zitten peuteren. Je kunt bezig zijn met miljoenen polissen. Je kunt ook zeggen: daar komen we niet uit, laten we er een klap op geven.”