Ouderen loon eraf? Dan jongeren geld erbij!

Het hele Nederlandse loongebouw verdient een grondige verbouwing. Nu is het zo dat jongeren op de arbeidsmarkt starten met een klein salaris, terwijl bovendien verwacht wordt dat ze ‘flexibel’ zijn, dat wil zeggen: dat ze jarenlang van tijdelijk contract naar contract leven. Dat terwijl juist jonge mensen geld nodig hebben voor het kopen van een huis en het stichten van een gezin. Mensen die van jongs af een vaste baan hebben, krijgen (als ze die vaste baan behouden) periodiek een salarisverhoging doorgaans zonder dat daar een bijzondere prestatie tegenover staat. En dan komen er op den duur ook nog andere voordeeltjes bij zoals ‘ouwe lullendagen’. Het lijkt leuk voor de ouderen maar het maakt hen kwetsbaar. Ze zijn duur en bij verlies van werk kan dat langdurige werkloosheid tot gevolg hebben.

Hoger startsalaris

Het loongebouw dient op de schop te worden genomen. Jongere werknemers verdienen een hoger aanvangssalaris, zodat ze de dure fase van hun leven (huis kopen, gezin stichten) kunnen bekostigen zonder dat hun salaris periodiek toeneemt. Als het Nederlandse loongebouw wordt omgedraaid (op jonge leeftijd een stevig aanvangssalaris, op oudere leeftijd geen noemenswaardige verhogingen en andere voordeeltjes) dan zouden er weleens meer kansen voor ouderen in het verschiet kunnen liggen op de nu voor hen ‘verstopte’ arbeidsmarkt. Dit zou weleens veel meer nut kunnen hebben dan de her- en bijscholingsprogramma’s van het kabinet, premiekortingen voor werkgevers en andere subsidieregelingen. Het zijn, met alle waardering voor de inspanning, lapmiddelen die niet bijdragen aan de oplossing van dit structurele probleem van de Nederlandse economie, een probleem dat alleen maar groter is geworden sinds besloten is dat ouderen moeten doorwerken tot hun 67ste en dus nog even te gaan hebben.

Wim Berkelaar is als historicus verbonden aan het Historisch Documentatiecentrum voor het Nederlands Protestantisme aan de VU