Strafrechtadvocaten: ‘Spullen verdwijnen bij politie'

Niet-geregistreerde goederen verdwijnen

De ondervraagde advocaten melden negatieve ervaringen met politie, Justitie en Domeinen. Maar de politie scoort het hoogst: zij hebben bijna allemaal (91%) ervaring met spullen die daar verdwijnen. Volgens veel advocaten gaat het fout aan het begin van het traject. Veel goederen worden bij een doorzoeking of aanhouding wel in beslag genomen, maar niet of onvolledig geregistreerd door de politie. Als deze vervolgens verdwijnen is het voor een cliënt niet meer te bewijzen dat het zijn eigendom is. Het is een belangrijke reden waarom ze geen klacht indienen of geen aangifte doen.

'In de eerste schakel kunnen zaken worden weggenomen zonder dat überhaupt uit het dossier blijkt dat ze in beslag genomen zijn. Zo verdween bij mijn cliënte een gouden ketting die ze om had tijdens haar aanhouding. Het was het enige dat zij nog had van haar overleden moeder', aldus een advocaat.

Merkkleding verandert in H&M

De waarde van de verdwenen goederen varieert volgens de deelnemers meestal van enkele honderden tot 5000 euro, en soms nog meer. Geld komt volgens hen het meest voor. Bedragen van duizenden euro's zijn geen uitzondering: sieraden en dure horloges blijken gemakkelijk mee te nemen zonder een spoor achter te laten. Ook mobiele telefoons en laptops, merkkleding en merktassen worden veel genoemd. Auto's met alles wat er in zit worden regelmatig in beslag genomen, en blijken vervolgens verkocht zonder dat de eigenaar dat weet.

'Bij mijn cliënt ging het om een tas dure merkkleding waar we foto’s en bonnen van hadden. Na driekwart jaar bellen werd de tas gevonden op een politiebureau waar mijn cliënt nooit was geweest. Daar bleek het een tas met verwassen H&M kleding. In een maat die mijn cliënt nooit zou passen, dus iemand moet de tas hebben verwisseld', aldus een advocaat.

Wapens en drugs

Een aparte categorie vormen wapens en drugs. Verschillende advocaten melden dat er minder drugs genoteerd worden dan er zijn aangetroffen. De rest verdwijnt bij politie en Justitie. Het is dan niet in het belang van de strafzaak van de eigenaar om daar navraag naar te doen. Dit geldt ook voor wapens en munitie. Een strafrechtadvocaat zegt hier over: 'Van een pistool werd niet opgeschreven dat het in beslag was genomen, het verdween gewoon. Maar mijn cliënt gaat natuurlijk niet roepen dat hij ook nog een pistool had liggen'.

Procedure en aanpak onvoldoende

De huidige procedure bij inbeslagname wordt door de meeste strafrechtadvocaten die hun verhaal aan EenVandaag vertellen als onvoldoende beoordeeld (91%). Ook vinden zij dat zowel politie (83%) als Justitie (77%) onvoldoende doen om misstanden aan te pakken. Een aantal advocaten merkt op dat ze geloven dat de mensen bij politie en Justitie over het algemeen wel te goeder trouw zijn, maar dat de rotte appels het verprutsen. Veel problemen ontstaan omdat de registratie- en volgsystemen niet deugen. Graag zien zij hierin op korte termijn een verbetering, zoals het standaard laten registreren door twee agenten die elkaar controleren en het maken van foto's van de goederen zodat er geen misverstanden kunnen ontstaan.

Vandaag besteedt EenVandaag op radio en televisie aandacht aan de ervaringen van de strafrechtadvocaten. In mei 2016 luidden topadvocaten al de noodklok in de uitzending. Ook de Nationale Ombudsman deed onderzoek naar aanleiding van veel klachten over inbeslagname. Zijn rapport wordt vanavond gepresenteerd in de televisie-uitzending van EenVandaag.

Verantwoording

In de uitzending van EenVandaag van 28 mei 2016 vertelden verschillende topadvocaten uit het hele land dat zij regelmatig te maken hebben met spullen die verdwijnen bij inbeslagname. Na deze uitzending wilde de redactie inventariseren of ook andere strafrechtadvocaten hiermee te maken hebben.
Hiertoe is een online vragenlijst opgesteld die is verspreid onder onder de leden van de Nederlandse Vereniging van Strafrechtadvocaten (NVSA, N= 494) en de Nederlandse Vereniging van Jonge Strafrechtadvocaten (NVJSA, N=225). Tachtig strafrechtadvocaten reageerden en vertelden over hun ervaringen. Vrijwel allemaal (N =75) hadden ze met verdwijning van goederen te maken bij politie en Justitie.
Het onderzoek vond plaats tussen 4 juli en 22 augustus 2016 en werd uitgevoerd door onderzoekers van het EenVandaag Opiniepanel.
Het bestond uit een kwantitatief en een kwalitatief deel.
Het kwalitatieve deel bestond uit open vragen en persoonlijke gesprekken met 20 advocaten. Hierop is een discours analyse uitgevoerd waarbij gezocht werd naar centrale thema’s (patronen).

Vandaag in de uitzending van Radio EenVandaag waren redacteur Jan Born, Gijs Rademaker van het EenVandaag Opiniepanel en strafrechtadvocaat Wiebe de Vries te gast. Klik hieronder om het gesprek te beluisteren. Meer te weten komen over de inbeslagnames? Lees de longread van EenVandaag.

Radio EenVandaag, elke werkdag tussen 14.00 en 16.00 op NPO Radio 1.