'Ik heb oprecht hard gefietst': is het woord 'oprecht' aan woordinflatie onderhevig?

Bij de Taaladviesdienst krijgen ze al een paar jaar vragen over dit nieuwe gebruik van het woord 'oprecht'. De Bruyn denkt dat het inderdaad een geval van woordinflatie is. "Oprecht betekent eigenlijk welgemeend en eerlijk. Dus je kunt iemand oprecht dankbaar zijn of je kunt zeggen dat iemand zo oprecht de waarheid spreekt." Volgens haar heeft het woord dan meer zeggingskracht.

Versterking

Maar als je zegt 'ik heb oprecht hard gefietst' of 'ik ben oprecht verbaasd', gebruik je volgens de taalexpert het woord vooral als versterking.

Het vervlakken van de betekenis van een woord gebeurt volgens De Bruyn veel vaker. "Mensen die dat zien gebeuren worden daar vaak een beetje kribbig van." Het gebeurt volgens de taalexpert vooral ook bij negatieve woorden zoals 'vreselijk' en 'verschrikkelijk', maar denk ook aan 'zeer' of 'erg'. "Zeer is eigenlijk 'erg pijnlijk' en erg is eigenlijk 'onaangenaam'." Dus als je zegt dat je zeer of erg hard hebt gefietst, klopt dat dus ook niet helemaal.

Modieus gedoe

En die kribbigheid zien we volgens De Bruyn ook vaker. De taalexpert heeft er een boek bij gepakt uit 1947 waarin het ging over het woord 'beslist'. Bijvoorbeeld als mensen zeggen: 'Het is beslist waar.' Dat vond de auteur van dat boek ook maar 'modieus gedoe', vertelt De Bruyn.

Of het woord 'oprecht' nog lang te pas en te onpas zal worden gebruikt? De Bruyn heeft haar twijfels. "Dit soort woorden zijn een beetje aan mode onderhevig, ik denk dat het geen blijvertje is."