'Anticonceptiepil heeft effect op hersenen en daar weten mensen niet zoveel vanaf'

>Wat de pil daadwerkelijk doet met ons brein is bijzonder weinig onderzocht. Anne Marieke Doornweerd, neurowetenschapper aan de Universiteit Utrecht, brengt daar verandering in. Zij onderzoekt wat de pil voor invloed heeft op hoe je je voelt. "Het heeft ook effect op je hersenen, speciaal op gebieden die te maken hebben met emoties", zegt zij.

Doornweerd: "In de pil zitten synthetische vormen van de hormonen estradiol en progesteron. In een normale cyclus schommelen die en krijg je uiteindelijk de eisprong. Je hoeft die hormonen niet meer zelf aan te maken en de schommelingen worden platgelegd."

Minder pilgebruik in 2020

In de jaren '60 was de pil hét symbool van emancipatie, maar die glans lijkt verloren. Nog altijd willen vrouwen zich onverminderd goed beschermen tegen ongewenste zwangerschap, en de pil is daarvoor onverminderd het meest gebruikte middel. Toch verliest de anticonceptiepil aan populariteit. In 2014 gebruikte nog 38 procent van de vrouwen van 16 tot en met 49 jaar de pil, in 2020 ging het om 32 procent.

Het Rutgers Kenniscentrum seksualiteit ziet dat er een verschuiving aan de gang is. Vrouwen raken 'pilmoe' en zoeken alternatieven, zegt Ineke van der Vlugt van het Kenniscentrum in Het Parool. Zo maken de spiraal en het staafje een opmars. "Er is nu meer ruimte om kritischer op de pil te zijn", zegt Doornweerd. "Naast de lichamelijke bijwerkingen is er meer aandacht voor stemmingsbijwerkingen."

Somber, angstig en geen zin in seks

Somber, angstig, geen zin in seks en donkere gedachtes: het zijn allemaal bijwerkingen die vrouwen omschrijven en koppelen aan hun gebruik van de anticonceptiepil. In de bijsluiter staat allang dat stemmingsbijwerkingen voorkomen bij pilgebruikers. "Maar ik denk dat het vanuit de samenleving en de medische professie vaak aan de kant werd geschoven", aldus Doornweerd.

Podcastmakers Marie Lotte Hagen en Nydia van Voorthuizen van Damn, Honey merken dat hun luisteraars het nu steeds vaker naar voren schuiven. Logisch ook, dat pilgebruikers nieuwsgierig zijn. Van Voorthuizen: "Ik vind het fijn om te weten wat er speelt in mijn lichaam en door te weten wat hormonen kunnen doen, kan ik daar wellicht ook op inspelen in mijn leven."

Blinde vlek in wetenschap

Volgens Doornweerd zijn de psychische bijwerkingen van de anticonceptiepil langere tijd een 'blinde vlek' in de wetenschap geweest. "We kunnen vanuit het onderzoek niet zeggen dat de pil depressie veroorzaakt", legt zij uit. "We hebben wel een verband gevonden, maar dat betekent eigenlijk zoveel als, pilgebruikers hebben meer kans om stemmingsproblemen te hebben maar dat betekent niet dat het het ook veroorzaakt. Daarbij komt ook dat het gros van de pilgebruikers geen stemmingswisselingen gaat opmerken."

Bij pilgebruikers is behoefte aan meer informatie en daarbij een bewustere keuze voor anticonceptie. Een gesprek met de huisarts zou daarbij kunnen helpen. Toch is het gesprek met de huisarts niet zomaar gedaan. Marie Lotte Hagen geeft aan dat sommige vrouwen ervaren dat ze door de huisarts niet serieus worden genomen: "De tendens is, zet maar even door."

Vormen van anticonceptie

Daarnaast is het ook belangrijk om te praten over de verschillende anticonceptiemiddelen en dus alternatieven voor de pil. Van Voorthuizen: "Voor bij wie het werkt, helemaal top, maar het is fijn als je die keuze zelf kunt maken en als je weet wat er nog meer is."

Meer van De Nieuws BV?

Volg ons op Instagram, Facebook en Twitter.