Oplichting en onderverhuur van kleine ruimtes: sociale huur blijkt illegaal verdienmodel

Wie even goed zoekt, komt op Marktplaats en Facebook en andere social mediaplatformen tal van advertenties en oproepen voor illegale onderhuur tegen. Ook worden er oproepen gedaan van soms wanhopige woningzoekenden. Voor Van den Heuvel zijn deze praktijken niet onbekend. "De verhuurders ontvangen hoge bedragen, maar betalen aan ons een lage prijs. Dat is illegale onderverhuur en bovendien heel oneerlijk."

"Mensen staan lang op wachtlijsten en willen op een eerlijke manier aan een woning komen. Maar op deze manier staan ze nog langer op de wachtlijst omdat de woning niet vrijkomt", zegt Van den Heuvel. Ze waarschuwt ook de onderhuurders: woningcorporaties hebben bij onderhuur veel minder goed zicht op de woonomstandigheden.

'Ze zou mij uitzetten met geweld'

Dat onderhuur kan leiden tot hachelijke situaties, blijkt uit de ervaringen van een man, die anoniem wil blijven, die onderhuurt in een pand van Hef Wonen in Rotterdam. Hij had een woonruimte nodig en kwam via een bekende terecht in een vrijstaande kamer, maar kreeg ruzie met de hoofdbewoner. Ze wilde de man plots zo snel mogelijk op straat zetten omdat ze zelf weer haar intrek wilde nemen in het huis.

"We hadden de afspraak dat ik in december weg zou gaan, maar opeens veranderde ze de afspraken en begon ze iedereen eruit te schoppen", vertelt de man, die geen gehoor gaf aan het vertrekbevel van de vrouw. "Ze kwam vervolgens binnen en zei dat ze mij zou uitzetten met geweld. Ze nam een groep mannen mee en wie niet vertrok, zou dood de deur uit worden gedragen, zo dreigden zij. Er stonden twee man in de kamer en nog eens twee man beneden."

De vrouw, die tijdens het onderverhuren zelf in het buitenland verbleef, verhuurde kamers in de woning en had in sommige kamers zelfs wandjes geplaatst, om meer ruimtes te creëren. Die verhuurde ze vervolgens ook aan kwetsbaren, zoals mensen zonder verblijfsvergunning.

'Mensen worden echt slachtoffer'

"Het is heel schrijnend", reageert Van den Heuvel. "Het gaat ook niet over de vierkante meters die je nodig hebt die gezond voor je zijn. Je wordt opgehokt, dat is niet wat wij woongenot noemen. Mensen worden hier echt slachtoffer van."

Het uitzetten van de onderverhuurders blijkt vaak moeilijk. "We hebben geen sleutels van voordeuren. Wordt de deur niet geopend, dan blijven we soms weken aanbellen. Als het te lang duurt, wordt de hoofdhuurder uitgenodigd voor een zogeheten confrontatiegesprek, maar ook daar komt soms niemand opdagen. Dan sturen we een brief waarin wordt gevraagd de huur op te zeggen."

De hoofdbewoonster van het pand in Rotterdam is op papier ook nog altijd de huurder. "In dit geval is de hoofdhuurder aangeschreven en is gevraagd om de huur op te zeggen. Maar ja, dat doet niemand zomaar vrijwillig, zeker niet als je er geld aan verdient", erkent Van den Heuvel. "De zaak loopt, we zijn ermee bezig."

Nepverhuurder

Soms gaan onderverhuurders nog veel sluwer te werk. Ze doen zich voor als legale verhuurder en nodigen woningzoekenden uit voor een bezichtiging, om vervolgens de woning te tonen die ze zelf huren. Het overkwam de Rotterdamse Lisa. Ze bezocht een driekamerappartement vlakbij de Erasmusbrug, die werd aangeboden voor 1300 euro per maand.

Voor de bezichtiging werd ze opgewacht door een op het oog betrouwbare verhuurder. "Het leek alsof hij heel professioneel was. Hij had de sleutels, dus dat zegt ook wel iets." Na de bezichtiging stuurde ze een motivatiebrief en een paar dagen later ging de telefoon. "'Gefeliciteerd, jullie hebben de woning'", zei de stem aan de andere kant van de lijn. "We mochten een week later langskomen om te tekenen."

"We hadden afgesproken in een café, want het kon niet in de woning. Hij wilde drie maanden huur: één maand vooruit en twee maanden als borg. De borg moest in cash aan hem worden betaald. In totaal ging het om 3900 euro", vertelt Lisa. "Na het tekenen maakten we de afspraak dat we op 21 augustus de sleutel zouden krijgen en nog een rondje door het huis zouden lopen, om te kijken of er nog dingen beschadigd waren."

Op 20 augustus stuurde Lisa de man een berichtje. "We vroegen hoe laat we er moesten zijn. Op 21 augustus kregen we na meerdere telefoontjes en appen vervolgens een reactie, zogenaamd van zijn vriendin. De man lag in het ziekenhuis met voedselvergiftiging. Toen kreeg ik buikpijn. Ik dacht: zo beginnen de meeste oplichtingsverhalen."

Lisa kreeg nooit de sleutel overhandigd. "Ik voelde echt onbegrip en ik snap niet dat mensen tot zoiets in staat zijn."

Sociale huurwoningen 'geen verdienmodel om mensen op te lichten'

Van den Heuvel van Hef Wonen noemt het verhaal "bizar". "Dit is niet waar sociale huurwoningen voor bedoeld zijn. Het is geen verdienmodel om mensen op te lichten."

Ze roept mensen op melding te maken van dit soort praktijken en aangifte te doen bij de politie. "Wij hebben ook de melding nodig om tegen de contractant te zeggen: dit is niet de bedoeling. Vervolgens kunnen we hopelijk de huur opzeggen."