Literair radiodrama: schrijven met je oren

In november en december zijn de zes hoorspelen te horen op NPO Radio 1. Het is een samenwerking van het Nederlands Letterenfonds, het NPO-fonds, AVROTROS, VPRO, NTR en NPO Radio 1 om jonge makers de kans te geven om zich op nieuwe manieren te ontwikkelen.

Nieuwe generatie radiomakers

Schrijvers Mischa Andriessen, Hannah van Binsbergen, Hélène Gelèns, Emily Kocken, Jannah Loontjens en Samuel Vriezen kregen de kans om hun literaire talent in te zetten voor een hoorspel, en daarbij samen te werken met een nieuwe generatie radiomakers: Just Rijntjes, Yentl van Stokkum, Iona Daniel, Renee van Marissing, Hanneke Hendrix en Joël Vegt.

Het Letterenfonds verstrekte de schrijfopdracht en het NPO-fonds ondersteunde de productie van de hoorspelen, met als doel om jong talent te laten kennismaken met het radio-vak. Om hen in te wijden in de wereld van het radiohoorspel kregen ze een workshop van Peter te Nuyl. Vervolgens zijn zij door AVROTROS, NTR en VPRO gekoppeld aan zes jonge, talentvolle regisseurs die er een hoorspel van 30 minuten van maakten.

Radiodrama

De nieuwe literaire radiodrama-producties zijn vanaf 17 november elke vrijdag te beluisteren van 00.00 - 00.30 uur op NPO Radio 1. Ook zijn de hoorspelen als podcast te beluisteren.

Aflevering 1: Weihnachten met Nefertiti

Weihnachten met Nefertiti is geschreven door schrijver, essayist en filosoof Jannah Loontjes. Het is een hilarisch griezelverhaal dat zich afspeelt tijdens een ontmoeting met hartsvrienden.

Anna gaat samen met haar man Ahmed met Kerst haar vriendin Griswalde opzoeken. Ze hebben elkaar zeker tien jaar niet gezien. Het wordt de eerste ontmoeting van Ahmed met haar boezemvriendin van de academie. Anna verheugt zich enorm op dit uitje. Aangekomen blijkt er toch wel iets veranderd in de innige vriendschap, de verwachtingen over en weer kloppen niet echt. Tijdens het kerstdiner ontploft de opgebouwde spanning tussen de vier. Dit komt nooit meer goed. Of toch wel…?

Met stemmen van Wilfried de Jong, Aafke Buringh, Loek van de Wijngaard, Carly Wijs en Pieter Verelst. Regie: Just Rijntjes. (AVROTROS)

Weihnachten met Nefertiti op 17 november van 00.00 - 00.30 uur op NPO Radio 1.

Aflevering 2: Lichtblauw

Lichtblauw, geschreven door beeldend kunstenaar en schrijfster Emily Kocken, speelt zich af in de toekomst nadat Nederland is getroffen door een grote watersnood.

Het is 2030. In Nederland heeft tien jaar eerder de Grote Watersnood huisgehouden. Ongeveer het hele land is ondergelopen, hier en daar nog wat plukjes overlevenden. Waar Amsterdam gelegen heeft, maakt een studentenvereniging zich op voor de jaarlijkse ontgroening. Techniek heeft in de samenleving een ongekende vlucht genomen, alles kan worden gezien, gehoord en gefaked.

Met stemmen van Anna Raadsveld, Ellen Parren, Stefan Rokeband, Matthijs van de Sande Bakhuyzen en Thijs Boermans. Regie: Yentl van Stokkum. (AVROTROS)

Lichtblauw op 24 november van 00.00 - 00.30 uur op NPO Radio 1.

Aflevering 3: Ondine

Ondine, geschreven door dichter Mischa Andriessen (1970), gaat over een kind dat klem zit tussen ouders die de liefde voor elkaar zien bekoelen.

Ooit als dolverliefd stel elkaar in de armen gevlogen in een spuitende stadsfontein, zijn de man en vrouw uit elkaar gegroeid. Hun dochter Ondine is hun alles, maar ook de oorzaak van die verwijdering. Ondine zit klem tussen haar ouders en heeft maar één middel om ze bij elkaar te houden: ze kan haar adem eindeloos inhouden. Een heel poëtisch en liefdevol portret van mensen die er alles aan doen om bij elkaar te blijven, maar bij wie het geluk tussen de vingers door glipt.

Met de stemmen van Hilde Segold von Banchet, Christine van Stralen en Bartho Braat. Regie: Iona Daniel. (NTR)

Ondine op 1 december van 00.00 - 00.30 uur op NPO Radio 1.

Aflevering 4: Golfbrekers

Golfbrekers, geschreven door dichter Hélène Gelèns (1967), vertelt het verhaal van vier sterke vrouwen ten tijde van de Eerste Wereldoorlog.

Tijdens de Eerste Wereldoorlog zwemmen vier krachtige vrouwen, in een zee van machthebbers en dwingelanden, tegen de stroom in. De Frans-Poolse Marie Curie ontwikkelt een mobiele röntgeneenheid voor de gewonden op het slachtveld. De Engelse Hertha Ayrton vindt een middel uit voor de soldaten om de gifgassen van zich weg te krijgen. De Amerikaanse Emma Goldman doet wat ze kan aan vrouwenemancipatie en anti-oorlogspropaganda. En Carry van Bruggen draagt argumenten aan tegen de oorlog en tegen de vrouwenonderdrukking. Een samenzang van powervrouwen.

Met de stemmen van Ariane Schluter, Anke van 't Hof, Kirsten Mulder en Vera Ketelaars. Regie: Renée van Marissing. (NTR)

Golfbrekers op 8 december van 00.00 - 00.30 uur op NPO Radio 1.

Aflevering 5: Schade

Schade, geschreven door dichter, essayist en componist Samuel Vriezen, speelt in Nigeria waar oliewinning ongekende schade heeft aangericht.

Oliewinning heeft grote stukken van de Nigerdelta onleefbaar gemaakt. Maar hoe is dat gegaan? Enkele stemmen proberen een duistere geschiedenis van eeuwen te achterhalen. Tegelijk speelt er een zachte orgeltoon, die plotseling wegvalt. Een polyfoon essay voor stemmen en klanken, over de onomkeerbaarheid van de tijd en de broosheid van herstel.

Wie het werk van componist, dichter Samuel Vriezen kent, rekent allerminst op een traditioneel hoorspel. Door de speciale aandacht voor melodie, herhaling en verdubbelingen doet Schade eerder denken aan werk van Samuel Beckett of de spreekstukken van Peter Handke.

Met de stemmen van Lotte Driessen, Peter Drost, David Lucieer, Bas Muijs, Sytske van der Ster. Regie: Hanneke Hendrix. (VPRO)

Schade op 15 december van 00.00 - 00.30 uur op NPO Radio 1.

Aflevering 6: Nika

Nika, geschreven door dichter Hannah van Binsbergen, is een eerbetoon aan een bekende Russsiche dichter die op 10-jarige debuteerde en op jonge leeftijd overleed.

Uitgangspunt voor dit hoorspel vormt de Russische dichteres Nika Toerbina (1974 – 2002), die in 1984 op haar tiende jaar een bundel publiceerde waarvan de zelf ingesproken versie op langspeelplaat een groot succes in Rusland werd. Toerbina maakte op haar 27-ste een eind aan haar leven. Nog altijd is Toerbina’s werk in Rusland bekend en geliefd. 'Nika' is een eerbetoon aan deze kind-dichter en getroubleerde vrouw. De luisteraar treedt binnen in een wereld van een vergane tijd, de hoogtijdagen van de Sovjet Unie. Zelfs de rivier krijgt een stem en wordt vertolkt wordt door een gezongen tekst.

Regie: Joël Vegt. (VPRO)

Nika op 22 december van 00.00 - 00.30 uur op NPO Radio 1.

Een beeld van de opnames van dit hoorspel met links Joël Vegt: