'De Amerikanen hebben Walter Cronkite, wij hadden Aad van den Heuvel'

"De Amerikanen hebben Walter Cronkite, wij hadden Aad van den Heuvel", zegt oud-collega en journalist Sven Kockelmann over het werk en de persoon Aad van den Heuvel.

'Moderne ontdekkingsreiziger'

Kockelmann, die net als Van den Heuvel voor Brandpunt werkte, herinnert hem door zijn brutale houding, wars van iedere vrees voor de autoriteiten. "Hij was altijd kritisch: het levende DNA van het programma Brandpunt."

In de jaren zestig stond Van den Heuvel met onder andere hoofdredacteur Richard Schoonhoven aan de wieg van het succesvolle actualiteitenprogramma. In de jaren gaven zij het programma vorm en ze brachten grote gebeurtenissen in het buitenland naar Nederland huiskamers. Kockelmann: "Hij was een soort moderne ontdekkingsreiziger."

Charmant

"Hij was ongelofelijk geestig, vriendelijk en charmant," zegt oud-Brandpunt-collega Aart Zeeman, "maar wél doortastend."

Ton Verlind, die als kind al opkeek tegen Van den Heuvel, kwam later 'als broekie' naast hem te zitten in de studio. "Hij was jaloersmakend charmant, maar liet nooit een misverstand bestaan over de misstanden waar hij de vinger op wilde leggen."

Verlind roemt Van den Heuvel om zijn niet-activistische engagement. "Hij keek op een bepaalde manier tegen het leven aan en had een statuur om interviews te maken met een indrukwekkend effect."

Gewoon doen

Zijn doortastendheid kwam goed van pas in Indonesië, waar hij veel verslag deed. In een documentaire uit 2015 die Zeeman als terugblik op die tijd met Van den Heuvel maakte, zie je dat hij zijn taxichauffeur opdraagt om achter een escorte hoogwaardigheidsbekleders het presidentieel paleis binnen te rijden. "Hij was niet gehinderd door autoriteitsvrees", zegt Zeeman. "Je moet gewoon doen."

De leugen ontmaskeren

Wereldberoemd zijn de beelden van Van den Heuvel die tijdens een bombardement op een dak in de stad Biafra verslag doet. De bommen vliegen hem om de oren terwijl de Nigeriaanse regering tot dat moment altijd ontkende de eigen bevolking te bombarderen. Zeeman: "Die leugen ontmaskeren, dat vond hij zelf het mooiste van het vak."

Ook op dit roemruchte televisiemoment blikte Zeeman met Van den Heuvel terug. Toen hij tussen de slachtoffers stond voelde Van den Heuvel waar hij het allemaal voor deed. "Al die lijken, daar word je woedend van. En dapper: nou zal ik goddomme ook doorgaan", zei hij.

Menselijke maat

Hij hield altijd goed voor ogen voor welk verhaal hij op pad werd gestuurd, zegt Zeeman. Hij verloor daarbij nooit de menselijke maat uit het oog. "Hij gaf mensen een schouderklopje, een omhelzing."

Verlind denkt dat de kracht van Brandpunt en Van den Heuvel was, dat het écht geëngageerd was. "Door persoonlijk verslag te doen, maakte hij de gebeurtenissen aanraakbaar. En dat maakte zoveel indruk."

Download de NPO Radio 1-app

Met onze app mis je niks. Of het nou gaat om nieuws uit binnen- en buitenland, sport, tech of cultuur; met de NPO Radio 1-app ben je altijd op de hoogte. Download 'm hier voor iOS en hier voor Android.