'Ontvadering' maatschappij: 'De vaderlijke autoriteit verdwijnt'
- Nieuws
- 'Ontvadering' maatschappij: 'De vaderlijke autoriteit verdwijnt'
Vaders zijn hun traditionele rol in het gezin kwijtgeraakt. Veel vaders zijn tegenwoordig meer betrokken bij hun kinderen. Volgens emeritus hoogleraar psychiatrie Frank Koerselman zijn we in die ontwikkeling ook iets kwijtgeraakt: vaderlijke autoriteit. Over deze 'ontvadering' vertelt Koerselman in De Nieuws BV.
Video niet beschikbaar
Zitten we in een vaderloze maatschappij? Dat vroeg Koerselman zich af toen hij zijn essay Ontvadering schreef. In het essay stelt Koerselman dat vaders tegenwoordig thuis meer deelnemen waardoor de klassieke vaderrol naar de achtergrond verdwijnt.
Klassieke verdeling vader en moeder
Koerselman: "Het uitgangspunt is dat kinderen aan de ene kant behoefte hebben aan veiligheid en geborgenheid, en aan de andere kant ook moeten worden begeleid in het rol spelen in een buitenwereld die eisen stelt en het je niet makkelijk maakt. Klassiek is dat de moeder die veiligheid bood en de vader bereidde het kind voor op het contact met de buitenwereld. Het lag ook voor de hand om dat zo te verdelen."
Volgens Koerselman is de verdeling tussen de moeder- en vaderrol niet meer duidelijk: "De vraag is dan, wat gebeurt daar nou? Is dat een hele nieuwe situatie en kan dat zomaar? Of, is het misschien wel zo dat de taakverdeling iets te maken heeft met de aard van de moeder of de vader zoals die in de evolutie is ontstaan? Ik denk dat we onderschatten, tegenwoordig, dat dit in de aard van het beestje zit."
Fluïde rollen
Na de industriële revolutie kenterde de klassieke vaderrol volgens Koerselman, omdat het van oudsher fysieke beroep werd opgevangen door machines. Omdat ook anticonceptie ervoor zorgde dat de vrouw niet gebonden was aan het moederschap, werden de klassieke rollen fluïde.
Koerselman: "Natuurlijk is het goed dat gezag wordt uitgedaagd en niet vanzelfsprekend is. Natuurlijk is het goed dat je probeert wat meer tot elkaar te komen, maar als gezag helemaal verdwijnt kun je een probleem krijgen. De vaderrol zit niet alleen in het gezin maar ook zit die rol als zodanig in de samenleving. Het zou ook door vrouwen kunnen worden vervuld maar dat zie ik niet om mij heen gebeuren."
Rollen zijn niet meer goed verdeeld
In specifieke gevallen zal dit anders kunnen zijn geeft Koerselman aan. "Maar daarom is er ook naar een algemener niveau gekeken. De gedachte is, als de klassieke vaderrol verdwijnt, wat heeft dat dan voor consequenties voor de samenleving? Voor een samenleving waarin gezag geen rol meer speelt?"
Het ontbreken van gezag in de samenleving is misschien een constatering die niet toe te wijzen is aan een geslacht. Renze Klamer, presentator van De Nieuws BV en zelf ook vader, vraagt zich af wat het te maken heeft met de specifieke rol van de man of de vrouw.
Koerselman: "De constatering is, vroeger waren die rollen goed verdeeld. Constatering twee is, dat is niet meer zo. Door techniek en moderne ontwikkelingen is dat veranderd. Vaders en moeders lopen fluïde door mekaar."