Ongewenst jouw privégegevens online: zo verwijder je ze

Jason zat zichzelf te googlen toen hij ineens zijn eigen gegevens op de website van LocateFamily.com tegenkwam. Zijn naam, adres en telefoonnummer waren daar allemaal te vinden. Jason nam contact op met de website om de gegevens te laten verwijderen. "Dat was nog een heel gedoe. Pas na een paar weken hebben ze de gegevens verwijderd." Niet voor lang, want ineens stonden de gegevens toch weer online. "We hebben weer gemaild, maar daar is nooit op geantwoord." De redactie van Radar onderzocht de website en kwam familieleden van meerdere collega's tegen.

Adresgegevens online

Er zijn talloze websites waar persoonsgegevens van mensen op te vinden zijn, zoals LocateFamily.com, Oozo.nl, Drimble.nl, Opencompanies.nl, Bedrijvenbase.nl, Nederlandinbedrijf.nl en Cylex-bedrijvengids.nl. Zo kreeg Radar een mail van een man die ineens zijn gegevens op Gevonden.cc zag staan. Zijn vrouw werkt in de psychiatrie en hoewel ze van haar werkt houdt, wil ze niet dat patiënten haar thuis komen opzoeken. Ook blijken er regelmatig databases met persoonsgegevens verkocht te worden tussen commerciële partijen.

Daarnaast blijkt dat wanneer iemand zich inschrijft bij de Kamer van Koophandel als zzp'er, dat die gegevens ook zomaar op straat belanden. Uit een melding bij Radar kwam naar voren dat een zzp'er bij inschrijving bij de Kamer van Koophandel nadrukkelijk aangaf niet akkoord te gaan met de verspreiding van zijn gegevens. Toch lag binnen 24 uur de eerste reclamepost al in de brievenbus van bedrijven die van alles wilden verkopen. Ook in het geval van Jason ging het om een inschrijving bij de Kamer van Koophandel.

Hoe komen die gegevens toch online?

Volgens privacy consultant en onderzoeker van de Radboud Universiteit, Merel Koning, is er een bruisende markt op internet waarbij gehandeld wordt in privégegevens. "Een aantal van die spelers publiceren die gegevens als dienst, waarbij zij als telefoonboek fungeren." Vervolgens publiceren websites ongevraagd jouw persoonlijke gegevens, maar dat mag volgens Koning in de meeste gevallen niet. "In principe is er toestemming nodig om persoonsgegevens online te publiceren. Voor journalisten zijn er uitzonderingen en soms is het wettelijk verplicht om gegevens te publiceren die dan ook in online databanken staan." Koning noemt als voorbeeld het Centraal Insolventieregister waar iedereen in staat die failliet is verklaard.

Is het erg dat onze data online staan?

Er kunnen aanzienlijke gevolgen zijn als er persoonsgegevens online staan. "Voor bijvoorbeeld slachtoffers van stalking kan het vreselijke gevolgen hebben als de nieuwe adresgegevens online bereikbaar zijn met een simpele zoekopdracht", aldus Koning. Als je telefoonnummer en je adres online staan, dan ben je ook vatbaarder voor oplichters. "Die bellen je op met de vraag of je Pietje uit de Dorpsstraat bent. Zo lijkt het alsof er al een relatie is met de beller en zal Pietje onbewust de beller meer vertrouwen."

Kamer van Koophandel heeft dubbele rol

Uit meldingen bij Radar kwam naar voren dat veel van de persoonsgegevens, die online staan op zo'n website zoals LocateFamily.com, uit de database van de Kamer van Koophandel komen. De Kamer van Koophandel heeft in deze een dubbele rol, namelijk als belangenbehartiger van het bedrijfsleven, maar ook als zelfstandig bestuursorgaan dat het handelsregister bijhoudt. Koning: "Iedereen kan bij de Kamer van Koophandel een uittreksel van een bedrijf opvragen om te zien wie er achter een bedrijf zit. Zo kan fraude en oplichting tegen worden gegaan. Ook andere bedrijven kunnen die gegevens opvragen. Zij vragen dan niet één uittreksel van een specifiek bedrijf, maar alle uittreksels uit het handelsregister. Zo komen andere bedrijven aan persoonsgegevens uit het handelsregister".

Persoonsgegevens al snel verkocht

De Kamer van Koophandel stelt dat zij vanuit de wet de gegevens van ondernemers beschikbaar stellen in het handelsregister. "Je moet kunnen verifiëren of een bedrijf echt bestaat", zegt Michiel Huitema, directeur van het segment Starters van de Kamer van Koophandel. Het privéadres van de ondernemer wordt wel afgeschermd, zegt Huitema. "Het enige vervelende is dat voor we zover zijn en de aanvraag daartoe is goedgekeurd, de data al is verkocht." Huitema vindt dat vervelend en zegt te kijken naar een oplossing. De Kamer van Koophandel zegt te kijken naar een light-inschrijving waarbij er veel meer afgeschermd wordt. "Dat moet allemaal wel binnen een wettelijk kader. We zijn de maximale grens aan het opzoeken, maar de wetgever moet daar ook een rol in spelen."

Waarom verkoopt de Kamer van Koophandel jouw gegevens?

Huitema legt uit dat de Kamer van Koophandel linksom of rechtsom gefinancierd moet worden. "De Kamer van Koophandel is er voor ondernemers. De vraag is dan of de maatschappij dat moet financieren of de gebruikers. Wij doen het op deze manier, zodat mensen die er geen gebruik van maken, er ook niet voor hoeven te betalen." Volgens Huitema maakt de Kamer van Koophandel geen winst, maar zijn de inkomsten kostendekkend.

Veel vergeetverzoeken vanuit Nederland

Afgelopen week publiceerde Google het Transparantierapport over de periode 28 mei 2014 tot en met 27 februari 2018. Daaruit kwam naar voren dat Google vanuit de Europese Unie 654.808 verzoeken voor 2,4 miljoen url's heeft ontvangen. Daarvan heeft het techbedrijf 900.000 verwijderd. Google heeft 36.901 Nederlandse verzoeken voor 134.402 url's gekregen, waarvan 47 procent is verwijderd.

Sinds het mogelijk is om vergeetverzoeken in te dienen bij Google maken steeds meer burgers gebruik van de service. Het merendeel, bijna 90 procent, van die vergeetverzoeken komt overigens van burgers en niet van bedrijven. De website Drimble.nl was na Twitter en Facebook de meestgenoemde url waarvan gegevens verwijderd moesten worden. Het hele Transparantierapport is hier te lezen.

Lees hier hoe je je uit zoekresultaten van Google kan verwijderen. Wie zijn of haar gegevens online tegenkomt kan het best contact opnemen met het bedrijf en aangeven dat je geen toestemming voor publicatie hebt gegeven. Je kan ook een e-mail of brief sturen waarin je je beklag doet. Gebruik daarvoor onderstaande voorbeeldbrief, opgesteld door Merel Koning van de Radboud Universiteit.

Reageren?

Dat kan onder dit artikel op de website van Radar of plaats een reactie op de Facebookpagina van Radar. Dit artikel en meer consumentennieuws in je mailbox? Meld je dan aan voor de gratis nieuwsbrief van Radar.