Waarom vijf jaar gevangenisstraf voor het beledigen van de koning niet meer van deze tijd is

"Leiders zouden juist meer kritiek moeten kunnen verdragen dan gewone burger", zegt McGonagle. "Ze moeten tegen een stootje kunnen want hoge bomen vangen nu eenmaal veel wind." Daarnaast is het volgens hem belangrijk het onderscheid te blijven maken tussen persoonlijke beledigingen aan het adres van de koning en afkeuring van de monarchie.

Vrijheid van meningsuiting

Vorig jaar vroeg het Britse dagblad The Guardian zich al af hoe het kan dat een liberaal land als Nederland nu pas nadenkt over majesteitsschennis. En dan in het bijzonder over de vraag of het nog van deze tijd is dat iemand vijf jaar gevangenisstraf riskeert als hij de koning beledigt. McGonagle: "Veel landen in Europa kregen eind 19de eeuw een dergelijke wet, maar inmiddels zijn de meeste landen het er wel over eens dat zo’n bepaling niet meer bij de hedendaagse cultuur past."

Volgens hem is deze ontwikkeling veroorzaakt door het groeiende belang van de vrijheid van meningsuiting. "Er moet ruimte zijn voor kritiek en die mag ook weleens fel zijn." Voor een 'robuust' publiek debat is het wat hem betreft noodzakelijk dat belediging van een lid van het koningshuis niet meer strafbaar is.

Bevriende staatshoofden

Onder de bepaling die vandaag wordt besproken, valt niet alleen het Koninklijk Huis, maar ook bevriende staatshoofden. Dat is ooit zo ontstaan omdat men dacht dat de goede internationale relaties op die manier konden worden behouden. Volgens McGonagle heeft Erdogan onlangs laten zien dat deze wet ook misbruikt kan worden. Toen de Duitse komiek Jan Böhmermann Erdogan in een satirisch gedicht beledigde, werd er door Turkije druk uitgeoefend op Duitsland om Böhmermann te vervolgen.

Dat dit soort situaties nu in Nederland niet meer kunnen ontstaan is positief volgens McGonagle. "Je moet niet willen dat mensen zich terughoudender opstellen omdat ze bang zijn voor vervolging, vooral niet als het om satire gaat."