Hoe rariteiten je een blik op de toekomst geven

Het begon als een grote behoefte aan rariteiten. "Wij kunnen nu altijd alles zien. Maar in die tijd had je geen idee hoe een aap eruit zag. Dus als je een zeeman was, en je kon een aap meenemen, dan was je de bom", vertelt Engelberts.

Later veranderden die rariteitenkabinetten, vol met planten en dieren uit de hele wereld, in wetenschappelijke collecties. De reden? Een zucht naar kennis, "een honger om te begrijpen wie en wat we zijn. En vooral: waaruit de wereld om ons heen is opgebouwd", kun je horen in De Toren.

Een van die collecties is die van het Leidse Biodiversity Center Naturalis. "We hebben 42 miljoen objecten", aldus Christel Schollaardt van Naturalis, "die we gevonden hebben op allerlei plekken op aarde. Daardoor hebben we een beeld van de biodiversiteit op al die plekken. En niet alleen nu, maar ook 100 jaar geleden, 200 jaar geleden en 300 jaar geleden. Of, als het om fossielen gaat, soms wel miljoenen jaren geleden."

Rariteitmachine

"Een natuurhistorische collectie is een tijdcapsule, dat realiseren we ons niet altijd", zegt Engelberts. "En als je weet hoe het is gegaan, kun je misschien ook voorspellen hoe het in de toekomst zal gaan."

Je zou denken dat de serie vernoemd is naar de toren van Naturalis, maar dat blijkt toch anders te liggen: "Wij zien de toren als een hoog gebouw waar je op kunt klimmen, en dan kun je vooruit en achteruit kijken. Je kunt de toekomst in kijken en je kunt naar het verleden kijken." Dat neemt niet weg dat de makers veel hebben samengewerkt met Naturalis, en toegang hebben gekregen tot hun natuurschatten.

Achter veel van die natuurschatten gaan prachtige verhalen schuil. Op NPO Focus kun je er vier bekijken.

De Toren is vanavond om 21.10 uur te bekijken op NPO2.

NPO Radio 1 houdt je dagelijks op de hoogte over de laatste ontwikkelingen in de wetenschap

Maandag t/m vrijdag rond 16.20 uur in Nieuws en Co
Iedere werkdag van 02.00 tot 04.00 uur in Focus
En wanneer je maar wilt in de podcast Focus Wetenschap