Afvallen én scherper van geest: het effect van een maagverkleining

De voordelen van een maagverkleining komen duidelijk naar voren uit het Nijmeegse onderzoek: "Mensen kunnen veel minder eten. Daardoor vielen ze binnen zes maanden dertig, en sommigen zelf tot vijftig kilo af", vertelt anatoom Amanda Kiliaan over haar studie. "Daardoor verdwijnt ook veel van het slechte, witte vet rond de organen, het buikvet."

En daar bleef het niet bij: "De bloeddruk ging omlaag, net als het cholesterol. Mensen werden ook minder depressief en gingen meer sporten. We vonden ook veel minder ontstekingsfactoren in hun bloed."

De doorbloeding van de hersenen werd eveneens beter. Vóór de studie was die doorbloeding bij de deelnemers onregelmatig, wat een teken is dat er iets mis is met de haarvaatjes in het brein. Dat wordt tegenwoordig gezien als een vroege indicatie voor ziektes als Parkinson en Alzheimer. Maar zie: na de maagverkleining verdween die onregelmatigheid geheel.

Betere concentratie

Dat zag je ook terug in allerlei aandachts- en concentratietestjes die de deelnemers deden, waarop ze duidelijk beter scoorden. Dat betekent niet dat hun IQ omhoog ging, maar hun focus en concentratie werd wel beter. Ze werden scherper van geest.

Die verbetering bleef doorgaan nadat hun gewicht stabiliseerde: twee jaar na de maagverkleining scoorden ze nog beter op de cognitieve testjes dan na een half jaar. "Dat komt ook omdat deze mensen meer zijn gaan sporten en minder depressief zijn. Waarschijnlijk zitten ze gewoon beter in hun vel. Maar dat gaan we nog verder onderzoeken."

Buikpijn en vitaminetekort

Imposante resultaten, kortom. Moeten we dan allemaal maar een maagverkleining nemen? Geen goed idee, vindt Kiliaan: "Ik ben daar voorzichtig in. Het blijft een operatie, met alle risico's van dien. Bovendien moet je daarna je leven lang vitamines blijven slikken, omdat de darm en de maag die minder opnemen. Sommige mensen krijgen onbestemde buikpijnen, en de darmflora verandert ook. Dat zijn we nog aan het onderzoeken, maar die veranderingen lijken niet alleen maar positief."

De maagverkleining lijkt dus alleen geschikt voor een kleine groep mensen die al langere tijd ernstig overgewicht heeft. Tegelijkertijd worden we met z'n allen steeds dikker en vinden we afvallen ontzettend moeilijk. Wat te doen? "Ik hoop met dit onderzoek niet alleen onderliggende mechanismen te ontdekken, die weer tot behandelingen kunnen leiden. Ik hoop mensen ook bewuster te maken van wat obesitas teweeg brengt. Dat is algemeen bekend, maar het kan niet vaak genoeg verteld worden."