Slaat de bliksem altijd in op het hoogste punt?
- Nieuws
- Slaat de bliksem altijd in op het hoogste punt?
Het dondert en bliksemt vandaag flink in ons land. Wat weten we eigenlijk over hoe bliksem ontstaat? En wat moet je nou precies doen als je buiten door de bliksem wordt overvallen? Focus vraagt het aan bliksemexpert Erik Sijbring.
Onweer ontstaat door wrijving tussen twee luchtlagen of verticale luchtstromen binnen een wolk, legt Sijbring uit. De lading die daardoor ontstaat, wordt soms zo groot dat hij een weg naar de aarde zoekt in de vorm van bliksem.
Lager gelegen punt
Maar wanneer bliksem precies ontstaat, en hoe dat komt, dat weten we nog niet. En ook welk pad de bliksem precies zal gaan kiezen, is lastig van tevoren in te schatten. Je hoort weleens dat de bliksem altijd inslaat op het hoogste punt, maar dat is volgens Sijbring niet waar.
"De kans dat de bliksem daar inslaat is wel het grootst, maar er zijn op internet legio foto’s te vinden dat het aan de zijkant van een hoogspanningsmast inslaat, bijvoorbeeld." Lager gelegen punten zijn dus niet per definitie veilig.
Om gebouwen tegen de bliksem te beschermen, beveiligt Sijbring ze met behulp van koperdraden. Die lopen vanaf het dak naar beneden en zijn bedoeld om eventuele bliksemschichten op een veilige manier naar de aarde te begeleiden.
Hurken, klein maken en voeten bij elkaar
Wat moet je doen als je buiten door de bliksem wordt overvallen en er geen gebouw in de buurt is waar je kunt schuilen? Sijbring: "Zoek een schuilplaats op, een auto is bijvoorbeeld een hele goeie, dan zit je in een kooi van Faraday." Maar als je nou toevallig geen auto in de buurt hebt? "Als je echt in het open veld staat: hurken en je klein maken, zodat jij ten opzichte van het veld eigenlijk zo klein mogelijk bent."
Niet liggen dus, maar hurken. Ook belangrijk: houd je voeten bij elkaar. Anders kan er bij een blikseminslag stroom door je benen gaan lopen, waardoor je de controle over je spieren verliest. En blijf vooral ook uit de buurt van bomen: als die door de bliksem worden getroffen, schiet de schors er namelijk vaak met bruut geweld vanaf.
Vanavond zie je alles over bliksem in tv-programma Focus, 20:45u op NPO 2. Of lees alvast meer op NPO Focus.
NPO Radio 1 houdt je dagelijks op de hoogte over de laatste ontwikkelingen in de wetenschap
Maandag t/m vrijdag rond 16.20 uur in Nieuws en Co
Iedere dinsdag- op woensdagnacht van 02.00 tot 06.00 uur in Focus
En wanneer je maar wilt in de podcast Focus Wetenschap
Gerelateerd
