Hiv-patiënten lijden vaker aan ouderdomsziekten

Aan hiv hoef je niet meer te sterven. Het is geen pretje om aan de ziekte te lijden, maar dankzij medicatie komt de levensverwachting van hiv-patiënten steeds dichter in de buurt van mensen zonder hiv. Nu mensen met hiv ouder worden, duikt een nieuw probleem op: ze krijgen vaker te maken met ouderdomsziekten. Arts-onderzoekers Judith Schouten en Katherine Kooij van het AMC en het Amsterdam Institute for Global Health and Development, onderzochten de problematiek tijdens hun promotie. Ze promoveren beiden morgen op dit onderzoek.

Risicovol gedrag

Eerder onderzoek dat het verband tussen hiv en ouderdomsziekten aantoonde, vergeleek mensen met hiv met mensen zonder hiv uit de algemene bevolking. Dat terwijl hiv-patiënten er een heel andere leefstijl op nahouden. "Mensen met hiv roken meer, gebruiken meer drugs en hebben vaker de neiging tot risicovol gedrag", zegt Schouten. Voor haar onderzoek gebruikte ze twee goed vergelijkbare groepen, namelijk hiv-patiënten en mensen die zich hadden aangemeld bij de soa-polikliniek van de GGD in Amsterdam. Allemaal waren ze 45 jaar en ouder. "Deze mensen waren negatief getest, maar hebben blijkbaar wel risico gelopen op infectie met hiv", legt Schouten uit. "De groepen bleken redelijk goed vergelijkbaar."

Deelnemers aan het onderzoek werden eens per twee jaar onderworpen aan allerlei lichamelijk tests en kregen ook vragen over onder meer de werksituatie en stemming voorgelegd. Uit het onderzoek blijkt dat kanker, botontkalking, suikerziekte en alle andere ouderdomsziekten vaker voorkomen bij hiv-patiënten. Hart- en vaatziekten kwamen zelfs twee keer zoveel voor. Hoe het op hogere leeftijd gaat zijn, is nog onbekend. De gemiddelde leeftijd van de deelnemers aan het onderzoek was vijftig jaar. Schouten: "Je vraagt je af hoe het is als ze zeventig zijn."

Immuunsysteem afgebrokkeld

Schouten onderzocht ook wat de verklaring kan zijn. "Mensen met hiv hebben een voortdurende ontstekingsreactie," legt ze uit. "Als een smeulend vuurtje dat nooit meer uitgaat. Dat is schadelijk voor het lichaam. Alle patiënten hebben een dip gehad in hun afweer. Hoe dieper die dip, hoe groter de kans op ouderdomsziekten. Ook de pillen die mensen slikken hebben bijwerkingen die tot klachten kunnen leiden. Zeker de mensen die vroege middelen hebben geslikt hebben nu een grotere kans op ouderdomsziekten. En dan komt de leefstijl er nog bovenop."

Voor Schouten geeft haar onderzoek nog eens extra aan dat het belangrijk is om je vroeg te laten testen, zodat je op tijd kunt beginnen met behandeling. "Je ziet dat mensen vaak lang wachten met zich laten testen," zegt Schouten. "Maar als je wacht tot je wat merkt van de infectie, dan is je immuunsysteem al afgebrokkeld tot een kritische ondergrens."

Radio 1 houdt je dagelijks op de hoogte over de laatste ontwikkelingen in de wetenschap
Maandag t/m vrijdag rond 16.20 uur in Nieuws en Co
Dinsdag en vrijdag rond 11.35 uur in De Ochtend

Dit artikel is verzorgd door de wetenschapsredactie van De Kennis van Nu (NTR).