Waarom Homo sapiens letterlijk een waterbespaar-aap is
- Nieuws
- Waarom Homo sapiens letterlijk een waterbespaar-aap is
Taal, technologie, cultuur, een groot brein: het zijn de bekende verschillen tussen de mens en andere apen. Wetenschappers voegen daar nu een nieuw verschil aan toe: het lichaam van Homo sapiens gaat veel efficiënter om met water. Dat verschil zou wel eens een grote rol kunnen hebben gespeeld in de evolutie van de mens.
Het menselijk lichaam heeft 30 tot 50 procent minder water nodig dan andere primaten. Dat blijkt uit de eerste studie waarin wordt vergeleken hoeveel water mensen en een aantal andere apensoorten per dag aan water gebruiken en weer aanvullen. In totaal onderzochten de wetenschappers 352 mensen - van boeren en jager-verzamelaars tot kantoorwerkers - en 72 verschillende soorten apen.
Als je al het vocht dat een mens op een dag tot zich neemt vermindert met wat er aan zweet en urine weer uit gaat, dan verbruikt een gemiddelde mens per dag zo'n drie liter water. Chimpansees en gorilla's zitten al snel op het dubbele. Best opmerkelijk, als je je realiseert dat mensen veel meer zweten dan andere apen, en door de dag heen ook actiever zijn. Maar de resulten laten geen andere conclusie open. De studie is verschenen in Current Biology.
Uitbreiding van leefgebied
Het verschil in vochtverbruik zou wel eens een grote rol kunnen hebben gespeeld in de ontwikkeling van onze soort. Immers, als je lang zonder water kunt, hoef je niet de hele tijd in de buurt van rivieren, meertjes of bronnen te blijven. Je kunt dan nieuwe gebieden ontdekken, die misschien wel heel geschikt zijn om te jagen of verzamelen.
Zelfs als je maar een klein beetje langer zonder water kunt, legt hoofdonderzoeker Herman Pontzer uit, moet dat al een groot voordeel zijn geweest voor onze voorouders die een leven probeerden op te bouwen op de droge savanne's.
Minder dorst of uitstekende neus?
De volgende stap voor de wetenschappers is nu om te achterhalen hoe dit efficiëntere watergebruik tot stand is gekomen. Het zou kunnen dat mensen langzaam minder dorst kregen. Mensenbabies drinken ook ongeveer een kwart minder melk dan apenbabies.
Maar ook de vorm van de neus kan een rol spelen. In tegenstelling tot de platte neus van apen helpt onze uitstekende neus om water(damp) in de lucht te koelen en condenseren. Dat lijkt ons in staat te stellen om met elke ademhaling meer water te behouden.
Gerelateerd:
Homo Sapiens 100.000 jaar ouder, 11.12
De jonge wetenschapper Eugène Dubois ontdekt eind 19e eeuw de missing link tussen aap en mens. Op NPO Kennis zie je hoe deze grote ontdekking in de evolutiebiologie in de vergetelheid raakte.
NPO Radio 1 houdt je dagelijks op de hoogte over de laatste ontwikkelingen in de wetenschap
Dagelijks tussen 17.00 en 18.30 uur in Nieuws en Co
Iedere werkdag van 02.00 tot 04.00 uur in Focus
En wanneer je maar wil in podcast Focus Wetenschap
Gerelateerd
