Niets draait sneller rond dan dit nanodeeltje

Ter vergelijking: de boor van een tandarts maakt ongeveer 500.000 toeren per minuut. Het snelst ronddraaiende natuurlijke object - een pulsar - komt niet verder dan 43.000 toeren per minuut. En als je het gaspedaal van je auto helemaal vloert, maakt de motor zo'n 7.000 tot 8.000 toeren per minuut.

Wetenschappers van de Amerikaanse Purdue University waren er in juli 2018 al in geslaagd om een klein object met zo'n 60 miljard toeren per minuut te laten ronddraaien, maar dat record hebben ze nu dus met een factor 5 verbeterd. Hun onderzoek is gepubliceerd in Nature Nanotechnology.

Zetje van een laserstraal

In beide gevallen gebruikten de onderzoekers een nanodeeltje silicium in de vorm van een halter (zie de foto boven dit artikel). Dat deeltje lieten ze zweven in een vacuüm. Voor het record gebruikten ze twee laserstralen. Met de ene hielden ze het deeltje op zijn plek, met de andere lieten ze het ronddraaien. Elke keer als er een foton - een lichtdeeltje - tegen het nano-object kwam, kreeg het een zetje.

Onder normale omstandigheden is de energie van zo'n lichtdeeltje veel te klein om enig effect te hebben, maar in een vacuüm is de weerstand zo klein dat het wel effect heeft.

Datzelfde effect hoopt men in de toekomst te gebruiken om ruimteschepen door de ruimte te laten vliegen met zogenoemde lichtzeilen. In de ruimte is de weerstand, net als in een vacuüm, zo klein dat de fotonen genoeg energie kunnen leveren om een ruimteschip met hoge snelheid te laten voortbewegen.

NPO Radio 1 houdt je dagelijks op de hoogte over de laatste ontwikkelingen in de wetenschap

Maandag t/m vrijdag rond 16.20 uur in Nieuws en Co
Iedere werkdag van 02.00 tot 04.00 uur in Focus
En wanneer je maar wil in podcast Focus Wetenschap