Afrikanen profiteren minder van genetisch onderzoek

In 2018 bleek niet minder dan 78% van alle onderzochte mensen van Europese oorsprong. Het ging daarbij specifiek om de zogenoemde Genome Wide Assocation Studies – studies waarbij het hele genoom van mensen in kaart wordt gebracht om te onderzoeken welke genetische varianten samenhangen met bepaalde aandoeningen.

Slechts 10% van de deelnemers was Aziatisch, 2% Afrikaans en 1% van Spaanse afkomst. De overige etnische groepen waren allemaal voor minder dan 1% vertegenwoordigd.

Consequenties voor behandelingen

Dat grote verschil staat complete, evenwichtige kennis over het menselijke genoom in de weg, waarschuwen de onderzoekers. We weten bijvoorbeeld nog relatief weinig over de specifieke genetische variaties die bij Afrikanen voorkomen, terwijl die kennis belangrijk kan zijn voor een goede behandeling.

Neem bijvoorbeeld taaislijmziekte. Deze aandoening is bij Europeanen het gevolg van een variant van een specifiek gen. Bij Afrikanen echter is dezelfde aandoening het gevolg van een variant van een ander specifiek gen. Bij taaislijmziekte weten we dat dit zo is, maar in andere gevallen ontbreekt deze kennis.

De onderzoekers wijzen erop dat deze eenzijdige kennis kan leiden tot verdere ongelijkheid in de beschikbaarheid van medische behandelingen. Immers, juist de mensen die gemiddeld toch al de beste toegang tot de medische zorg hebben, krijgen er nog meer medische behandelingen bij.

Ook in de psychologie

Dit probleem doet zich niet alleen voor bij genetisch onderzoek. Bij het onderzoek naar bijvoorbeeld stofwisselingsziekten en onze darmflora zie je iets vergelijkbaars.

Je ziet het ook in de psychologie, waar het leeuwendeel van het onderzoek wordt uitgevoerd met jonge, hoogopgeleide mensen uit rijke landen. Inderdaad: Europese en Amerikaanse studenten. De vraag is echter of hun psychologische eigenschappen wel altijd overeenkomen met die van mensen met een andere leeftijd of achtergrond.

NPO Radio 1 houdt je dagelijks op de hoogte over de laatste ontwikkelingen in de wetenschap

Maandag t/m vrijdag rond 16.20 uur in Nieuws en Co
Iedere werkdag van 02.00 tot 04.00 uur in Focus
En wanneer je maar wilt in de podcast Focus Wetenschap