Naar cookieinstellingen
chevron down

Spraakmakers

KRO-NCRV

09:30 - 11:30

Wetenschap & Techniek

Waarom de helft van 'gezonde' ouderen eigenlijk ongezond is

  1. Nieuwschevron right
  2. Waarom de helft van 'gezonde' ouderen eigenlijk ongezond is

[NTR] De helft van de mensen boven de 57 jaar die als gezond te boek staat, is dat eigenlijk helemaal niet. En andersom geldt dat ook: veel zogenaamd ongezonde ouderen blijken eigenlijk best gezond te zijn. Verwarrend? Ja, maar wel relevant.

De Wereldgezondheidsorganisatie WHO was er in 1946 al duidelijk over: gezondheid is ‘een staat van compleet fysiek, mentaal en sociaal welzijn, en niet slechts de afwezigheid van ziekte of zwakte’. Toch wordt in de gezondheidszorg nog steeds vooral gekeken naar het tweede deel van die definitie, de afwezigheid van ziekte. Aan de hand van de conditie van je hart, je bloeddruk, cholesterolniveau en de aanwezigheid van ziektes als kanker en diabetes wordt bepaald of je gezond bent.

Amerikaanse onderzoekers besloten de oorspronkelijke definitie van de WHO erbij te pakken, en die los te laten op 3.000 Amerikanen tussen de 57 en 85 jaar oud. Het resultaat loog er niet om: de helft van de ‘gezonde’ mensen was eigenlijk helemaal niet gezond, en veel ‘ongezonde’ waren juist relatief gezond.

Een alomvattend model voor gezondheid

De onderzoekers, met onder hen behalve een medisch specialist ook een psycholoog en twee sociologen, ontdekten dit door de proefpersonen op twee verschillende manieren langs de meetlat te leggen, schrijven ze in PNAS. Eerst beoordeelden ze de mensen op zaken die belangrijk zijn binnen het medische model, zoals de conditie van hart, lever, nieren en huid, de aanwezigheid van astma en diabetes, in totaal 19 variabelen.

Vervolgens stelden ze een zogenoemd alomvattend model op, waar ook psychische en sociale factoren in werden meegenomen: slaappatronen, aanwezigheid van depressie, eenzaamheid of juist een sociaal netwerk, de mate van mobiliteit, het functioneren van de zintuigen en meer. Dit model kende in totaal 54 variabelen.

Dit tweede, alomvattende model kon duidelijk beter voorspellen of mensen binnen vijf jaar ziek zouden worden of overlijden. Daarnaast leverde het ook een aantal onverwachte resultaten op. Overgewicht levert bijvoorbeeld geen extra gezondheidsrisico op bij ouderen, zolang ze verder geestelijk en lichamelijk in orde zijn. Depressie blijkt de gezondheid te ondermijnen, op manieren die lang niet altijd onderkend worden. Hetzelfde geldt voor eenzaamheid, de afwezigheid van een sociaal netwerk. Ook een botbreuk na het 45ste levensjaar leverden een duidelijk groter risico op ziekte op. Een goede mobiliteit is een van de belangrijkste indicatoren voor het welzijn van ouderen.

Het moge duidelijk zijn dat deze resultaten implicaties kunnen hebben voor de gezondheidszorg, constateren de onderzoekers in het begeleidende persbericht. Ze adviseren om minder de nadruk te leggen op het behandelen van ziektes, en meer op het welzijn van de mens op verschillende vlakken. Ze zouden bijvoorbeeld graag wat minder aandacht zien voor de behandeling van obesitas bij ouderen, en meer voor het verbeteren van het zicht en gehoor. Ook het terugbrengen van eenzaamheid en sociale isolatie zou meer aandacht verdienen.

Martha McClintock et al, 'Empirical redefinition of comprehensive health and well-being in the older adults of the United States', in PNAS, 17 mei 2016.

Dit artikel is verzorgd door de wetenschapsredactie van De Kennis van Nu.

Ster advertentie
Ster advertentie
Minder uitleg Meer uitleg

Cookies op NPO Radio 1

NPO Radio 1 gebruikt Functionele en Analytische cookies voor websites optimalisatie en metingen. Geef voor andere cookies je voorkeuren op.

Meer uitleg

Waarom cookies?

De Nederlandse Publieke Omroep plaatst specifieke cookies om het gebruiksgemak voor bezoekers te vergroten. Ze helpen in functionaliteit en zijn bedoeld om inzicht te krijgen in de werking en effectiviteit van de websites.

Hiermee kunnen we de bezochte website zo gebruiksvriendelijke en interessant mogelijk maken voor de bezoeker. Hierbij worden geen gegevens verzameld die gebruikt kunnen worden om individuele gebruikers te volgen.

Functionele cookies

Cookies die er voor zorgen dat deze website naar behoren functioneert

De websites van de Nederlandse Publieke Omroep gebruiken cookies om er voor te zorgen dat onze websites naar behoren werken. Zo gebruiken wij cookies voor:

  • het onthouden van informatie die je invult op de verschillende pagina’s, zodat je niet steeds al je gegevens opnieuw hoeft in te vullen
  • het doorgeven van informatie van de ene pagina aan de volgende pagina, bijvoorbeeld als er een lange enquête wordt ingevuld of als je veel gegevens moet invullen bij een online bestelling
  • het opslaan van voorkeuren, zoals de taal, locatie, het gewenste aantal te tonen zoekresultaten, etc.
  • het opslaan van instellingen voor een optimale videoweergave, zoals de gewenste buffergrootte en de resolutiegegevens van je scherm
  • het uitlezen van je browserinstellingen om onze website optimaal op je beeldscherm te kunnen weergeven
  • het opsporen van misbruik van onze website en diensten, door bijvoorbeeld een aantal opeenvolgende mislukte inlogpogingen te registreren
  • het gelijkmatig belasten van de website, waardoor de site bereikbaar blijft
  • het aanbieden van de mogelijkheid om inloggegevens op te slaan, zodat je die niet elke keer opnieuw hoeft in te voeren
  • het mogelijk maken om te reageren op onze websites

Analytische cookies voor Webstatistieken

Cookies waarmee wij het gebruik van de website kunnen meten.

Om te bepalen welke onderdelen van de website het meest interessant zijn voor onze bezoekers, proberen wij continu te meten met behulp van de software van AT Internet hoeveel bezoekers er op onze website komen en welke onderdelen van de website het meest bekeken worden. Hiervoor gebruiken wij cookies.

Cookies gezet doorAT Internet bevatten alleen een uniek nummer en zijn NPO-specifiek, deze worden niet gebruikt om NPO-bezoekers buiten de NPO-sites te volgen. JavaScript zorgt ervoor dat metingen niet gecached kunnen worden zodat we een herhaalde page-view kunnen tellen.

Het is onderdeel van de (wettelijke) taak van de Nederlandse Publieke Omroep om te rapporteren over onze prestaties. Daarvoor is het nodig om webstatistieken bij te houden. Ook nemen wij deel aan het landelijke internetbereikonderzoek NOBO/Vinex. Hiervoor gebruiken wij cookies, zodat wij de browser kunnen herkennen en op die manier het aantal bezoekers aan onze websites kunnen meten.

Van de informatie die wij zo verzamelen worden statistieken gemaakt. Deze statistieken geven ons inzicht in hoe vaak onze webpagina's bezocht worden, waar bezoekers de meeste tijd doorbrengen, enzovoort. Hierdoor zijn wij in staat structuur, navigatie en inhoud van de website zo gebruiksvriendelijk en optimaal mogelijk te maken. De statistieken en overige rapportages kunnen wij niet herleiden tot personen.

Wij gebruiken cookies voor:

  • het bijhouden van het aantal bezoekers op onze webpagina\’s
  • het bijhouden van de tijdsduur die elke bezoeker doorbrengt op onze webpagina’s, bezoekers zijn niet uniek te identificeren
  • het bepalen van de volgorde waarin een bezoeker de verschillende pagina’s van onze website bezoekt
  • het beoordelen welke delen van onze site aanpassing behoeven
  • het optimaliseren van de website

Sociale Media cookies

Cookies om de inhoud van onze website te delen via social media

De artikelen en video’s die je op onze website bekijkt, kun je door middel van buttons delen via social media. Voor het functioneren van deze buttons wordt gebruik gemaakt van social media cookies van de social media partijen, zodat deze je herkennen op het moment dat je een artikel of video wilt delen.

Deze cookies maken het dus mogelijk dat

Bij Social Media sites Ingelogde gebruikers, bijvoorbeeld Twitter of Facebook, het mogelijk is sommige inhoud van onze website direct te delen op die sites. Voor de cookies die de social medianetwerken plaatsen en de mogelijke data die zij hiermee verzamelen, verwijzen wij ook naar de verklaringen die deze partijen op hun eigen websites daarover geven; zie de links hieronder. Let op dat deze verklaringen regelmatig kunnen wijzigen. NPO heeft daar geen invloed op.

  • Facebook (https://www.facebook.com/policies/cookies/)
  • Google+ / Youtube (https://policies.google.com/privacy?hl=nl)
  • Twitter (https://twitter.com/en/privacy)
  • Instagram (https://help.instagram.com/1896641480634370?ref=ig)

Cookie-instellingen aanpassen en meer informatie

De cookie-instellingen voor deze website zijn te allen tijde naar je persoonlijke voorkeur te wijzigen. De pagina waarop je deze instellingen kunt wijzigen is te bereiken via deze link Cookie instellingen. Hier is ook gedetailleerde informatie vinden over welke cookies we specifiek plaatsen.

  • Ik wil sociale media koppelingen zoals Facebook berichten en YouTube video’s kunnen zien op deze site:

    Hiermee sta je het plaatsen van cookies door sociale medianetwerken toe. Deze netwerken kunnen je volgen en je internetgedrag gebruiken voor andere doeleinden buiten de NPO om.