Tour-column #21: Hoe leuk is het om Merckx te zijn?

Het was in 1969 dat Merckx niet alleen de Tour voor ’t eerst won, hij boekte ook een van de fraaiste ritzeges uit zijn loopbaan. Na een solo van 140 kilometer over cols als de Tourmalet en de Aubisque kwam hij in Mourenx als eerste over de streep, met een voorsprong van liefst 8 minuten op zijn eerste achtervolgers.

Sindsdien wordt Mourenx in één adem genoemd met Merckx, en niet alleen omdat beiden beginnen met een M en eindigen met een X. De Belg werd in het Zuid-Franse stadje een legende. Zozeer, dat zelfs de plaatselijke wielerbaan zijn naam draagt.

Nu de Tour van 2021 Mourenx aandoet, mag Merckx niet ontbreken. De vrijwilligers zijn gekleed in gele shirts waarop zijn naam en beeltenis prijken. En op het moment dat hij acte de presence geeft als gast van de Tour-directie, wordt hij met alle egards ontvangen.

Ik zie hem lopen met de zwerm mensen om hem heen, die allemaal iets van hem willen en ik vraag mij af of het leuk is om Eddy Merckx te zijn en het verleden altijd met je mee te moeten dragen. Natuurlijk, een handtekening is snel gezet, maar ook als Merckx aanschuift bij een tentje voor een kop koffie met Bernard Thévenet is hem geen rust gegund. Waar hij ook kijkt, hij ziet overal lenzen en mobieltjes.

Even later moet hij zich op het podium melden, waar een kunstwerk wordt onthuld. De presentator kondigt hem aan als de grootste kampioen ooit, roept 'Eddy, Eddy, Eddy' in de hoop dat de VIP’s inhaken. Merckx klapt wat mee en steekt zijn arm omhoog bij wijze van groet. Als hij de mensen toespreekt, klinkt hij door de microfoon dunnetjes, timide haast. Hij geeft aan hoe blij hij is weer terug te zijn in Mourenx en spreekt vriendelijke woorden over de sterren van nu, Pogacar en Cavendish.

Beleefd werkt hij mee aan een fotomoment, een persmoment, hij wordt geleefd, ieder moment. En dan wordt hij naar het parcours geleid, waar de renners van het heden klaarstaan voor de start van de etappe. Dit is het natuurlijke habitat van Merckx, het peloton, waarvan hij ooit de patron was. Met deze mannen kan hij zich identificeren, voelt hij zich één.

Op de eerste rij, in het groen, staat Mark Cavendish. De Brit die op het punt staat om Merckx een record afhandig te maken. Beiden hebben 34 ritzeges gewonnen in de Tour. Nog één gewonnen massasprint en ‘Cav’ is alleen recordhouder. Cavendish ziet Merckx, Merckx ziet Cavendish. De 36-jarige Brit stapt van zijn fiets, zet die tegen het hek en omhelst de 76-jarige Belg.

Het is nauwelijks verstaanbaar door de almaar doorpratende speaker, maar wie goed luistert, kan horen dat Merckx tegen Cavendish zegt: ''Ik hoop dat je vandaag je 35ste etappe wint.'' Nog een omhelzing en een lach. Twee winnaars, twee kampioenen die het grootste respect voor elkaar hebben.

Dáár zien we de ware Eddy Merckx, bedenk ik mij. De sportman. Trots op zijn eigen palmares, maar ook de kampioen die andermans prestaties op waarde weet te schatten. En alle plichtplegingen eromheen in zo’n Village, die ondergaat hij dan maar lijdzaam als de tol van de roem.