Terug naar Tokio 1964: Ada Kok en de Amerikanen

Als snelste zwemster kwalificeerde ze zich voor de olympische finale van de 100 meter vlinderslag in Tokio. Ze was ook nog wereldrecordhoudster in de zomer 1964. Ada Kok, destijds pas zeventien jaar, hoopte in Yoyogi National Gymnasium goud te winnen, maar voelde zich geïntimideerd door haar Amerikaanse concurrenten. Kok moest het opnemen tegen Donna De Varona, Kathy Ellis en Sharon Stouder.

Zenuwslopend

"Die Amerikanen waren toen zo verschrikkelijk hautain en zo overtuigd van zichzelf", zegt Kok in gesprek met Edwin Cornelissen. "Ze waren zo overpowering. Dat wekte bij iedereen, ook bij onze Nederlandse zwemploeg, een zekere agressiviteit op. Al bleven we wel vriendelijk met elkaar omgaan. Maar dat zelfvertrouwen bij hen: we komen hier en gaan het wel even doen met z'n allen. Dat staat me nog goed bij."

"Wij waren meer van: je weet het nooit op de Olympische Spelen. En ik was ook opgevoed met: nooit de huid verkopen voordat de beer is geschoten", aldus Kok, die voor haar finale in de call room oog in oog stond met haar concurrenten. "Dat is zenuwslopend. Ze staan daar te kijken van: wat doe jij hier en we gaan je toch wel pakken. Dat was wel intimiderend, ook al ging ik als snelste de finale in en was ik de wereldrecordhoudster."

De pas 15-jarige Stouder troefde Kok uiteindelijk af. "Oeh la la, ja, ik kreeg op mijn broek he?", vertelt Kok nu. "Dat ze won, prima. Maar ze pakte ook mijn wereldrecord af. Dat was toch wel... Nee, nee, nee. Je ziet het ook op de foto's. Mijn gezicht was niet stralend toen ik de zilveren medaille in ontvangst nam. Ik had toen zwaar gemengde gevoelens. Gelukkig hadden we nog de estafette. Daar heb ik toch een beetje revanche genomen."

Tweede zilver

Kok ging samen met Corrie Winkel (rugslag), Klenie Bimolt (schoolslag) en Erica Terpstra (vrije slag) voor een medaille op de 4x100 meter wisselslag. Op het moment dat Kok in het water sprong, lag Nederland vijfde. "Ik had daarvoor nog woorden met Erica. Zij kwam na mij en zei: Aad, geven mij even wat voorsprong. Ik draaide me om en zei: waar denk je dat we mee bezig zijn? Dat we uiteindelijk van plek vijf naar plek twee oprukten was geweldig. De zilveren medaille bij de estafette vond ik wel heel mooi."

De Amerikaanse zwemsters wonnen ook op de estafette goud. Kok zag dat de Amerikanen veel verder waren in professioneel zwemmen. "Ze hadden echt een gouden ploeg. Ook bij de mannen. De Amerikanen hadden ook trainers fulltime in dienst. Onze trainers kwamen uit hun werk en gingen daarna met ons aan de slag. De Amerikanen waren ons in die tijd stappen vooruit. Toen ik naar huis ging was ik alsnog heel erg tevreden met twee zilveren medailles, zeker op mijn leeftijd."