CDA-prominent Sjaak van der Tak: 'CDA had uit kabinet moeten stappen om stikstof'

Van der Tak, die lang burgemeester was van de gemeente Westland en wethouder was in Rotterdam, nam vorige week afscheid als voorzitter van LTO Nederland. Die organisatie was, net als andere boerenorganisaties, woedend om het beruchte 'stikstofkaartje' van minister Van der Wal, waarop voor elke provincie stond hoeveel procent er moest worden gereduceerd. "Dat stikstofkaartje móest echt van tafel, zo kan het niet", blikt Van der Tak terug.

Wopke Hoekstra, die toen CDA-leider was, wilde ook af van het stikstofkaartje en wilde sowieso een ander beleid. In augustus 2022, bijna een jaar voordat het kabinet viel, liet hij wel weten dat het jaar 2030 voor het halen van de stikstofdoelen 'niet heilig' meer was. Een goede zaak, vond Van der Tak, maar hij had het dus wel wat hoger mogen opspelen.

Zelf timmerde hij een alternatief plan in elkaar, 'Een Duurzaam Evenwicht', wat volgens hem ‘ongelooflijk veel draagvlak’ had onder boeren en tuinders. "Wij hebben echt gezien dat boeren absoluut willen verduurzamen, maar er moet wel wat tegenover staan", vindt hij. Daarom ging hij ook onderhandelen over het landbouwakkoord: "Omdat ik nou eenmaal een onderhandelaar ben. Ik geef niet bij de eerste 'nee' op. Ik zoek waar de deurtjes toch openstaan."

Geen opvolgers

In de politiek wordt gesproken over het uitkopen van boeren, maar volgens Van der Tak is dat helemaal niet nodig. "Van de 50.000 boeren in Nederland, hebben 18.000 boeren geen opvolger. De veestapel krimpt dus in zekere mate van nature al." Als het kabinet het slimmer organiseert, is het probleem veel kleiner. "Maar ze waren echt van de rode knop: het inkrimpen van de veestapel móet gebeuren. Met bijvoorbeeld 50 procent, zoals D66 toen zei."