SP en D66 fel oneens over digitale euro CBDC: 'Had mooi kunnen zijn, is het nu niet'

Op dit moment bestaan er grofweg twee soorten valuta: contant geld en geld wat bij een bank is gestald. De digitale euro zou een derde soort moeten zijn: digitaal geld, maar dan niet bij een bank, maar in een persoonlijke digitale portemonnee. De munt staat ook wel bekend onder de afkorting CBDC: central bank digital currency.

D66: gelijk speelveld

D66-kandidaat Ellen Mok is voorstander van de digitale euro. Volgens haar geeft de munt juist kansen. "Het geeft een gelijk speelveld voor bedrijven in Europa en ook buiten Europa om zaken te doen", zegt ze. De Verenigde Staten en China zijn ook al bezig met een digitale munt, zegt zij: "Als Europa wil je daar ook in mee", zegt ze.

De partij wil de munt echter niet direct invoeren. Het is belangrijk dat de anonimiteit gewaarborgd wordt, zegt zij: "Het is belangrijk dat transacties niet traceerbaar zijn." Dat voordeel van contant geld moet ook gelden voor de digitale euro, zegt zij. Ook moet er worden gezorgd dat de munt niet gehackt kan worden: "Dat klinkt als een ver-van-je-bed-show, maar we hebben best goede voorbeelden van hoe geld gestolen kan worden door het hacken van banken."

SP: wordt toch weer commercieel

De SP is een stuk minder welwillend. Lijsttrekker Gerrie Elfrink was aanvankelijk enthousiast. "Oorspronkelijk was het idee eigenlijk fantastisch, maar het is helemaal in verkeerd vaarwater terecht gekomen", vertelt hij. Hij had gehoopt dat de munt 'onder democratische controle' was gekomen, maar dat is nu niet het geval, denkt hij: "Het was een ruilmiddel, zodat wij elkaar kunnen betalen zonder dat banken eraan verdienen, maar nu is het voorstel een munt waar banken wél aan verdienen", zegt hij.

Elfrink ziet een soort 'publieke bank' voor zich, waar niet wordt gespeculeerd met geld. "Dat geld kun je alsnog investeren, maar dan in de reële economie", vindt hij. "Veel deskundigen stellen dit ook voor. Het verdienmodel van commerciële banken is niet belangrijker dan onze zeggenschap over ons eigen geld."

De SP is ook bang dat de munt geprogrammeerd kan worden, zodat het alleen maar aan bepaalde dingen kan worden uitgegeven. "Het biedt theoretisch de overheid de mogelijkheid om politiek gemotiveerd bepaalde transacties te blokkeren", schrijft de partij in haar verkiezingsprogramma.