Merendeel Nederland stemde pro-Europa: 'Aardschok blijft uit'

Politiek journalist en Spraakmaker Leonard Ornstein ziet de uitlag positief in en vindt het een interessante verkiezing ten aanzien van Europa. "Aan de uitslag was te zien dat mensen de dreiging van onze democratieën inzien."

Geen 'Wilders-land'

Alles lijkt dubbel na gisteravond. De partij die euroscepsis is, Partij voor de Vrijheid, lijkt wel een grote winst te behalen. Volgens politiek verslaggever Floor Bremer dacht Wilders, na het winnen van de landelijke verkiezingen, ook nu zijn stemmers naar de bus te krijgen, maar dat bleek niet het geval. "Hierdoor is de mokerslag uitgebleven." Volgens Kees Boonman, politiek commentator, zat er wel een 'stoorzender-factor' in door de PVV. Echter haalde de PVV hun beste resultaten tot nu toe tijdens EU-verkiezingen. Veel campagne heeft de PVV-leider niet gevoerd. "Hij heeft alleen gezegd 'Het is Frans Timmermans of ik' en verdere uitleg is uitgebleven", zegt Bremer. Volgens de politiek verslaggever heeft Wilders zelf de verkiezingen platgeslagen door een tweestrijd met GroenLinks-PVDA aan te gaan.

Wilders had het tijdens zijn korte campagne veel over verandering, maar wat zijn die veranderingen dan precies? "Hij wil ervoor zorgen dat er steeds minder macht voor Europa komt en meer macht voor de lidstaten van Europa", zegt Bremer. "Hij wil wel samenwerken op het gebied van asielbeleid. Hoe hij dat wil doen is onduidelijk, maar dat zijn we gewend van de PVV."

Feestje

De Partij voor de Vrijheid zou eerst een verkiezingsavond organiseren, maar dit feestje bleef uit. Wilders reageerde op de uitslagen voor de zogenaamde 'patatbalie' bij de Tweede Kamer in Den Haag. "Na de 'minder minder' van Wilders is dit eigenlijk altijd het geval", zegt Bremer.

In tegenstelling tot de PVV, organiseerde GroenLinks-PVDA gisteravond wel een verkiezingsavond. Boonman was er bij in Utrecht. Daar hing een uitgelaten sfeer: "Een zetel eraf en wel euforie. Eigenlijk heeft GroenLinks-PVDA verloren ten aanzien van vijf jaar geleden", zegt Boonman. Ondanks dat de Partij voor de Vrijheid een groot deel van de zetels won, nam pro-Europa de overhand: "Timmermans heeft de tweestrijd van Wilders aangenomen en hierop ingespeeld", vertelt Boonman.

Aardschok

Volgens luisteraar Harry Kuipers zal er zondag een aardschok plaatsvinden. "Door de enorme winst van de PVV en mijn inschatting dat Frankrijk en Italië rechts gaan stemmen", zegt hij. Volgens Bremer is er vanuit internationale media veel aandacht voor Nederland. "Er wordt gekeken wat Nederland gaat doen", zegt Bremer. "Wanneer dit de voorbode is, wordt het wel een verandering, maar geen aardschok. In totaal gaan de meeste stemmen gaan nog steeds naar pro-Europese partijen."

Veenbrand

Een reactie vanuit de VVD op de verkiezingsuitslagen bleef gisteravond uit. Partijleider Dilan Yeşilgöz stond de pers niet te woord. Volgens Bremer dacht Yeşilgöz wellicht dat twee verkiezingen achter elkaar verliezen slecht voor de beeldvorming is, "maar als politiek leider moet je wel daar staan."

Volgens Ornstein moet de VVD terug naar haar authentieke staat. "Met haar campagne over de asielboot lijkt de VVD een populistisch beeld te schetsen. Ze moet daar weg blijven", zegt hij. "Je mag zeker kritisch zijn op het asielbeleid, maar schoenmaker, blijf bij je leest."

Boonman noemt de status van de VVD een veenbrand. "Bij de VVD zie je nooit wat er zich achter de schermen afspeelt en Yeşilgöz horen we ook niet", zegt hij. "Er woedt een brand, maar die zien we nog niet."

Voor of tegen gestemd

"Wilders heeft de peststrategie ingezet, hij wilde daar een tweestrijd van maken", zegt Boonman. "Je kan zeggen dat dat strategisch wel gelukt is." Volgens de politiek commentator is het de vraag of mensen ergens vóór hebben gestemd of juist ergens tegen. "Vóór de Europese Unie of tegen de PVV."