Kim Putters over nieuwe bestuurscultuur en elan: 'Regeerakkoord wordt de toets'

Volgens de directeur van het Sociaal en Cultureel Planbureau (SCP) werd de afgelopen jaren het politieke compromis belangrijker gevonden dan de inzichten en ervaringen uit de praktijk. Putters hoopt dat er in dit regeerakkoord geen "vastgeklonken en ingewikkelde compromissen" zitten, waarvan vooraf al gezegd wordt dat dit in de praktijk niet zal werken of anders uitpakt.

Heeft hij vertrouwen in een nieuwe bestuurscultuur en het nieuwe politieke elan waar demissionair premier Rutte het over heeft? "Ik vind het lastig om te zien of er écht bereidheid is om losser van dat politieke compromis te komen", aldus Putters.

Adviezen niet meer wegwuiven

Toch is er geen andere keus, denkt hij. De bestuurscultuur en daarmee het vertrouwen van de burgers in de overheid herstellen, kan volgens hem alleen wanneer het kabinet en de Kamer écht bereid zijn te kijken hoe het beleid uitpakt voor mensen. Dan zullen de inzichten van de planbureaus waaronder het SCP niet langer "weggewuifd" moeten worden en moet er ruimte komen voor reflectie.

Volgens Putters moet de overheid niet alleen het geld verdelen, maar veel meer vanuit de samenleving redeneren wat mensen nodig hebben. Als er op die manier gewerkt wordt, verwacht hij ook dat het veelbesproken sociale contract tussen overheid en burgers hersteld kan worden. "De kern van het sociaal contract is vertrouwen tussen overheid en burger. Dat heeft een knauw gekregen."

Betrouwbare en eerlijke overheid

Volgens de SCP-directeur begint het bij een betrouwbare en eerlijke overheid die goed werk verricht, rechtvaardig is. "Dan besluiten mensen zelf wel of ze die overheid weer gaan vertrouwen."

Maar eerst dus dat regeerakkoord waarvan nog steeds onduidelijk is wanneer de formerende partijen eruit zullen zijn. De problemen in Nederland waren net na de verkiezingen in maart al groot, maar door de lange formatie en de gevolgen van de coronacrisis zijn de scheuren in ons onderwijssysteem, de zorg en de arbeidsmarkt alleen maar groter geworden, zegt Putters. "De planbureaus hebben vrij snel na het uitbreken van de crisis al geadviseerd om de korte termijn crisisaanpak te verbinden aan de oplossingen voor de lange termijnvraagstukken. Er is echt haast bij geboden."