Waarom is stemmen op de gemeenteraad zo belangrijk?

Wie denk dat de gemeenteraadsverkiezingen een afspiegeling zijn van de landelijke politiek heeft het mis, vertelt Bijl. Hij legt uit wat het verschil in macht is tussen de landelijke en de gemeentelijke politiek: "In principe heeft de gemeente meer te vertellen over ons dagelijks leven dan dat de Tweede Kamer dat heeft." Volgens Bijl komt dit omdat gemeenten zelf aan het hoofd staan van het gemeentelijk beleid, ze kunnen zelf bepalen waar huizen komen te staan, wanneer het vuil opgehaald wordt en waar een school komt. "Alles wat een gemeente doet raakt je veel meer dan wat de Tweede Kamer besluit."

Vertrouwenscrisis

De afgelopen periode is het vertrouwen in de overheid tot een dieptepunt gedaald, met name na de langlopende kabinetsformatie. Dit lage vertrouwen straalt ook door naar de gemeentepolitiek, wat niet terecht is volgens Bijl, want gemeenten hebben niks te maken met wat er gebeurt op landelijk niveau. Bijl vertelt dat er bij gemeenten veel frustratie was: "Het was gewoon prutswerk, die hele formatie." Als een kabinetsformatie stil ligt, kan een gemeente ook geen beslissingen doorvoeren, daarvan is het afhankelijk van het kabinet. Net zoals dat de gemeenten afhankelijk zijn van het kabinet voor geld, waar bij bijna alle gemeenten een tekort aan is.

Financiële krapte

In 2015 hebben gemeenten meer verantwoordelijkheden gekregen door de decentralisatie van onder andere (jeugd)zorg, wet werk en inkomen en de omgevingsvergunningen. Deze extra verantwoordelijkheden zorgen voor extra werkdruk en creatief omgaan met het al weinige geld dat er is, zegt Bijl. "Het is schrapen, want alle gemeenten hebben te maken met een financieel tekort." Maar de taken teruggeven aan het Rijk is te makkelijk gezegd volgens Bijl. Volgens hem ben je dan het effect van dichter bij de burger staan kwijt.

Benieuwd naar het hele gesprek? Luister het terug in de podcast van Vroeg!