Van Ark: zwarte scenario zorg weer uit de kast

Het aantal covid-patiënten zit weer in de lift en druk op de acute zorg neemt toe. De VVD-bewindsvrouw draait er dan ook niet omheen. "We zitten middenin een derde golf", zegt Van Ark.

Ze deelt dan ook de pessimistische visie van Ernst Kuipers omtrent de laatste ontwikkelingen rond de aanhoudende covid-pandemie, die wordt opgestuwd door de veel besmettelijker Britse variant. Volgens de voorzitter van het Landelijk Netwerk Acute Zorg (LNAZ) kunnen de ziekenhuizen de komende weken hun borst nat maken voor wat betreft het aantal ziekenhuisopnames en het aantal ic-bedden.

Ook het demissionaire kabinet zet zich schrap, vertelt Van Ark aan Sven Kockelmann. "Voor de zekerheid halen we het zwarte scenario uit de kast." Om er snel aan toe te voegen omdat ze geen angst wil zaaien onder de mensen: "Ik heb de hoop dat we echt langs de rand van het ravijn gaan scheren."

Reservisten in de zorg

In het 1 op 1 lijsttrekkers-vraaggesprek nam Van Ark dinsdagochtend de honneurs waar van VVD-lijsttrekker en demissionair premier Mark Rutte, die verstek moest laten gaan vanwege een ingelast extra crisisoverleg over de aanhoudende corona-pandemie. In navolging van Rutte breekt ze een lans voor het optuigen van een 'nationale reserve' van ic-bedden en gespecialiseerde verpleegkundigen.

Het plan van een klein leger aan reservisten in de zorg dat kan worden gemobiliseerd zodra de situatie zich hier om vraagt, is gelanceerd door de PVV en is tijdens deze verkiezingscampagne grif overgenomen door de VVD. Maar of die reservecapaciteit ertoe gaat bijdragen om de ziekenhuizen ook draaiende te houden boven het maximum van 1.700 ic-bedden, laat van Ark in het midden. Ze wil nog niet zeggen hoe groot die reserve moet zijn. "We moeten met de zorg kijken wat er nodig is en wat we kunnen doen."

Menselijke maat VVD-stopwoord

Wie vlooit door het verkiezingsprogramma van Rutte en zijnen, valt op dat de 'menselijke maat' is verworden tot een VVD-stopwoord. En daar heeft 's lands grootste partij, die ooit de zegeningen telde van het neo-liberalisme, nadrukkelijk voor gekozen volgens Van Ark. "Op belangrijke punten is de marktwerking een beetje doorgeschoten."

Vooral in de zorg en het controleren op bijstandsfraude als gevolg van de Participatiewet hebben sommige burgers het zwaar voor hun kiezen gekregen, erkent ze. Maar vanuit haar vorige functie als staatssecretaris van Sociale Zaken en Werkgelegenheid registreerde ze ook lichtpuntjes. Gemeentelijke bestuurders die moesten dealen met de uitvoering van de participatiewet maakten wel degelijk gebruik van hun discretionaire bevoegdheid bij bijvoorbeeld bijstandsmoeders, die het soms niet even nauw namen met het naleven van alle wettelijke regels.

Oftewel: deze ambtenaren handelden niet steevast naar de letter van de wet, maar deden dat ook basis van redelijkheid en billijkheid. En dat kon toen al de goedkeuring wegdragen van Van Ark. "Jullie hebben meer vrijheid dan de wetgever misschien had beoogd, zo stelde ik vast."

Gouden lijstje

Over haar eigen politieke toekomst weigerde Van Ark haar kaarten op de tafel te leggen tegenover Sven Kockelmann. Eerst moet Nederland morgen kiezen en moeten we de definitieve uitslag van de Kamerverkiezingen maar afwachten, zo luidt haar mantra. Een keuze tussen terugkeren in een volgend kabinet of in de Tweede Kamer gaan opereren als bijvoorbeeld VVD-fractievoorzitter heeft ze in elk geval nog niet gemaakt, bezweert ze. "Mijn jaren in de Tweede Kamer hangen ook in een gouden lijstje."

Grote voetbalevenementen

Net zo min wil Van Ark in haar hoedanigheid van minister van Sport vooruitkijken op grote voetbalevenementen die op de agenda staan: de WK-kwalificatiewedstrijd van Oranje op 27 maart in de Johan Cruyff Arena in Amsterdam en de KNVB-bekerfinale op zondag 18 april tussen Ajax en Vitesse in De Kuip in Rotterdam , dat nog vol hangt met Feyenoord-spandoeken. Of deze twee wedstrijden sowieso zonder publiek worden afgewerkt, wil ze nog niet zeggen.

Wel geeft ze duidelijkhed over haar standpunt over een deelname van het Nederlands elftal aan het WK voetbal in Qatar eind volgend jaar. De rapportages van mensenrechtenorganisaties over minstens 6.500 doden en de schrijnende situatie bij de bouw van de voetbalstadions, is haar niet ontgaan. "Wat er daar gebeurt is natuurlijk verschrikkelijk. Maar ik vind dat je politiek en sport moet scheiden."

In tegenstelling tot bijvoorbeeld Sigrid Kaag (D66) en Gert-Jan Segers (ChristenUnie) vindt de VVD-volksvertegenwoordiger dat je met een boycot van het WK-eindtoernooi in Qatar niets opschiet. "Wat je wél moet doen, en dat zeggen mensenrechtenorganisaties ook, is het evenement gebruiken om daar het gesprek te voeren over de mensenrechten."

Tweede Kamerverkiezingen 2021

Bij NPO Radio 1 volg je alles rondom de Tweede Kamerverkiezingen. De belangrijkste verhalen en het laatste verkiezingsnieuws lees je hier. (Tip: met de NPO Radio 1-app ben je nóg sneller op de hoogte. Download 'm hier voor iOS en hier voor Android.)