Geert-Jan Knoops over constitutioneel hof: 'Niet nodig'

Nieuw Sociaal Contract is voorstander van een constitutioneel hof, naar voorbeeld van andere Europese lidstaten. Zo'n hof moet kijken of wetten niet strijdig zijn met de Grondwet. Volgens Omtzigt wordt wetgeving dan sterker.

Een voorstel van Omtzigt voor een Kamercommissie die wetten toetst aan de Grondwet, werd al met een ruime meerderheid aangenomen.

Knoops denkt dat een constitutioneel hof in de praktijk weinig bijdraagt. "Kijk naar de Urgenda-zaak. Daarin is het beleid van de overheid tot het reduceren van CO2-uitstoot door de Hoge Raad in 2019 beoordeeld op grond van het mensenrechtelijk kader. Indirect toetst je dan, via de mensenrechten, aan de Grondwet."

Basiswetgeving onder druk

Basiswetgeving stond niet eerder zo ter discussie als op dit moment, denkt Knoops. "Zeker niet op dit politieke niveau", doelt hij op de formatie. De formerende partijen, PVV, VVD, NSC en BBB, gaan binnenkort in gesprek over de Grondwet, op aandringen van Omtzigt.

De NSC-leider sprak eerder zijn zorgen uit over het partijprogramma van de PVV in verhouding tot de Grondwet. Knoops vraagt zich af of partijprogramma's en formatieplannen in de toekomst niet eerst getoetst moeten worden door een grondwettelijk hof. "Dan heb je niet de problematiek dat je nu in een formatie moet gaan onderhandelen over grondwettelijke aspecten."

Een grondwettelijk hof moet dan bepalen of "formatieplannen de grondwettelijke toets kunnen doorstaan", benadrukt Knoops.

Ook kan zo bekeken worden of politici die strafrechtelijk worden vervolgd, wel premier mogen worden, zegt hij. Daarmee wordt een situatie zoals in de Verenigde Staten voorkomen. Daar wordt de Republikeinse kandidaat Donald Trump in twee staten van het stembiljet wordt geweerd vanwege mogelijke strafrechtelijke vervolging rond de Capitoolbestorming drie jaar geleden.