'Europa gedwongen tot goede samenwerking' nu Trump aan de macht is

Waarom we toch zo afhankelijk van Amerika zijn? Dat vraagt luisteraar meneer Haile zich af. "We zijn toch met honderd miljoen meer mensen, maar onze besluitvaardigheid is zo slecht. We hebben eigenlijk alles in eigen hand, maar er moeten wel keuzes gemaakt worden."

27 landen, duizenden meningen

"Volgens mij spreekt Europa niet met één mond en trekt ze haar muren op", zegt Andre Makkinga, presentator bij Kunststof. "We hebben niet alles dat nodig is om sterk te handelen."

Marc Peeperkorn, EU-correspondent bij de Volkskrant, bevindt zich in Budapest voor de bijeenkomst van de Europese Politieke Gemeenschap en de EU-top. Peeperkorn stelt dat de herverkiezing van Trump wel degelijk besproken zal worden in het kader van wat dit voor Europa betekent. De EU-correspondent legt uit dat de Europese commissie voor zowel het presidentschap van Trump als Harris scenario's in kaart heeft gebracht, maar hoe men zich voor deze uiteindelijke scenario's gaat wapenen is nog maar de vraag. "Het is moeilijk om met 27 leiders één standpunt in te nemen, dat vergt tijd."

Het oogpunt van defensie

"Momenteel trekken twee leiders van de 27 lidstaten de steun aan Oekraïne al in twijfel, vertelt Peeperkorn. "Voor een conclusie heb je unanimiteit nodig." Wanneer Amerika zich terugtrekt uit Oekraïne, zullen de lidstaten meer moeten gaan doen, stelt de EU-correspondent.

"Het is nog maar de vraag in hoeverre er ingegrepen kan worden na een lange tijd van bezuinigingen", zegt defensiespecialist Peter Wijninga. "Er moet in allerlei zaken geïnvesteerd worden, niet alleen op het gebied van defensie."

Trump heeft laten weten dat hij overweegt uit de NAVO te stappen. Een eensgezinde koers overeenstemmen zonder Amerika wordt volgens Wijninga een uitdaging. "Amerika hield tot nu toe steeds nog de boel bij elkaar."

Economisch gezien

Trump liet in zijn speech weten dat hij een heffing van 10 procent op het importeren van goederen wil leggen. "Dat zou doorberekend iedere Nederland 500 euro gaan kosten", zegt hoofd macrostrategie De Groot. "Aangezien wij een grote handelspartner van Amerika zijn, zal dit de Nederlandse economie gaan raken. Dat betekent dat sommige leveranciers hun goederen niet meer af kunnen zetten, of dat zij hun prijzen moeten verlagen om de heffing te compenseren." Volgens De Groot betekent dit dat Europa wel haar tanden moet gaan laten zien, maar dit ook niet teveel kan doen, omdat er zoveel van afhangt. "Het is tijd voor een economisch plan!"

Lappendeken

Volgens journalist Stefan de Vries, duider van Europa op de Franse tv, bestaat het nationale belang niet meer en staan we voor grootse problemen die niet door nationale partijen beïnvloed worden, zoals grootse digitalisering en vergrijzing. "We zitten in een groot vacuüm met een paradox, wat de oplossing is zou ik niet weten."

"De waarheid is soms snoeihard", zegt Johan van Merriënboer, parlementair historicus. "Europa wordt nu gedwongen meer samen te werken, anders blijft het een lappendeken met kleine landjes.