Gemeenteraadsverkiezingen: zo heeft Nederland gestemd

Ook in veel grote steden trokken lokale partijen aan het langste eind, na een campagne die werd overschaduwd door de oorlog in Oekraïne. Ook is duidelijk dat de versplintering van de politiek, met name in grotere gemeenten, alleen maar toeneemt, met nieuwe partijen als Volt en FvD die zich voegen bij de in verschillende gemeenten toch al lange lijst van fracties.

Astrid Kersseboom besprak de uitslagen in het NOS Radio 1 Journaal met politiek verslaggever Wilco Boom en politicoloog Lisanne de Blok.

Lokale partijen

In Den Haag bleef Groep De Mos de grootste, voor D66 en de VVD. In Rotterdam ging Leefbaar Rotterdam er opnieuw ruimschoots met de winst vandoor. De partij houdt zijn 11 zetels, op ruime afstand gevolgd door de VVD en GroenLinks (beide 5 zetels). De Senioren Partij Maastricht nam in de Limburgse hoofdstad de koppositie over van het CDA.

VVD

Van de landelijke partijen lijkt de VVD de meeste stemmen te hebben gehaald, net als vier jaar geleden.

CDA

Het CDA heeft net als vorige keer wel meer zetels in de wacht gesleept. Veel lokale CDA-afdelingen vreesden van tevoren dat nog meer kiezers zouden afhaken, onder meer vanwege landelijke imagoschade van de partij, maar de schade lijkt mee te vallen.

PvdA

Bij de PvdA werd uitbundig feest gevierd toen duidelijk werd dat de sociaaldemocraten er in de hoofdstad met de winst vandoor gaan. Dat is voor het eerst sinds 2010. De afgelopen periodes waren achtereenvolgens D66 en GL er de grootste.

Volt

Volt won twee zetels in onder meer Arnhem, Rotterdam, Enschede en Delft. De partij deed dit jaar voor het eerst mee aan de raadsverkiezingen, in tien gemeenten.

Forum voor Democratie

Ook Forum voor Democratie haalt veel nieuwe zetels binnen. De partij deed in 2018 alleen mee in Amsterdam, maar stond nu in vijftig gemeenten op de lijst. FvD komt met twee zetels in de gemeenteraad van onder meer Lelystad en Almere. In Maastricht en Rotterdam debuteert de partij met een zetel.

Partij voor de Dieren

De Partij voor de Dieren kreeg fors meer stemmen dan bij de raadsverkiezingen van vier jaar geleden. Toen deed de partij ook in minder gemeenten mee. Onder andere in Maastricht, Zwolle en Dordrecht debuteert de PvdD met twee zetels in de raad.

GroenLinks

GroenLinks boekte landelijk een beperkte zetelwinst, maar wist lokaal een aantal goede uitslagen neer te zetten. In Tilburg werd de partij de grootste, met een zetelwinst van 4. GL passeerde daar Smolders en D66. Ook in Leiden werd GL de grootste, ten koste van D66.

SP

De SP zag het aantal stemmen op de partij slinken. Vier jaar geleden koos ruim 4 procent van de stemmers in Nederland voor de socialisten, nu is dat 2,7 procent. In Oss, de bakermat van de partij, is de SP niet meer de grootste. Een lokale partij ging er met de winst vandoor.

PVV

Ook de PVV verloor terrein. De partij kreeg flink minder stemmen en hield landelijk gezien 61 zetels over. In Venlo, de thuisbasis van Wilders, hield de PVV 2 van zijn 4 zetels over.