Sms'jes Neelie Kroes zijn 'ernstige inbreuk op wat je kan toelaten in een democratie'

Noels schreef het boek 'Gigantisme', waarin hij waarschuwt voor crony capitalism. Dit betekent zoiets als 'vriendjeskapitalisme', een systeem waarin mensen met goede contacten in de politiek en het bedrijfsleven succesvol zijn, in plaats van mensen die hard werken en creatief zijn.

De affaire van Kroes is een voorbeeld van crony capitalism, vindt Noels. "Het zijn te nauwe banden tussen politiek en bedrijfsleven. Dat is heel ernstig, je moet hier niet te lichtzinnig over doen", vindt hij. Volgens hem moet je dit – samen met kartelvorming in de economie – voorkomen om de maatschappij gezond te houden.

Fout

Serv Wiemers van de Open State Foundation ziet de affaire-Kroes als één van de vele voorbeelden: "Raymond Knops was Kamerlid en Defensiewoordvoerder en stapte een week geleden over naar de Defensielobbyindustrie. We hebben een milieufunctionaris die Tata Steel inspecteerde die overstapte naar Tata Steel zelf."

Volgens hem zijn deze stappen 'fout': "Als je nog in je publieke functie bezig bent, kun je je laten beïnvloeden door de stap die je daarna gaat maken. Je hebt waarschijnlijk geen onafhankelijke oordeelsvorming meer."

Afkoelingsperiode

In politiek Den Haag ligt momenteel een wetsvoorstel over een 'afkoelperiode' voor oud-bewindspersonen van twee jaar. Dit lijkt Noels "de logica zelve", al ziet hij liever dat het drie à vier jaar is. Kroes deed de lobbywerkzaamheden in 2015, terwijl ze in 2014 afzwaaide als Eurocommissaris. "Dit is een voorbeeld van draaideurpolitiek die je vrij makkelijk kunt voorkomen", aldus de Vlaming.

Ook Wiemers is blij met het wetsvoorstel, al vindt hij dat het ook voor Kamerleden en topambtenaren zou moeten gelden. Hij vindt dat Nederland daarin achterloopt: in andere landen, zoals de Verenigde Staten en Duitsland, bestaat het al lang.