Podcast
NTR

In opspraak geraakte kwantumpionier Leo Kouwenhoven doorbreekt zwijgen

foto: NTR
  1. Nieuwschevron right
  2. In opspraak geraakte kwantumpionier Leo Kouwenhoven doorbreekt zwijgen

Pionier op het gebied van de kwantumcomputer Leo Kouwenhoven raakte twee jaar geleden in opspraak nadat hij een publicatie uit wetenschappelijke tijdschrift Nature terugtrok. De TU Delft startte een onderzoek: waren er fouten gemaakt of was er opzet in het spel? De afgelopen twee jaar hield de hoofdrolspeler zijn mond. In de NTR-podcast Atlas doet hij voor het eerst zijn verhaal.

#7 - Majorana-mysterie: Leo Kouwenhoven zwijgt niet langer (S02) - Focus

Het onderzoek van de TU Delft is na twee jaar afgerond, maar nog niet gepubliceerd. De redactie van Atlas heeft de beknopte conclusie van het integriteitsonderzoek kunnen inzien: “Er was sprake van verwijtbare fouten, maar geen schending van de wetenschappelijke integriteit.”

Kouwenhoven reageert in de wetenschapspodcast van NPO Radio 1 voor het eerst op het onderzoek: “Het is wat het is. Het komt overeen met de conclusie die we zelf al hadden getrokken nadat we opnieuw een grondige analyse hadden gedaan van het artikel.”

Wereldnieuws

Leo Kouwenhoven haalde in 2012 het wereldnieuws toen hij aanwijzingen vond voor het majorana-deeltje. Dit deeltje zou een bouwsteen kunnen zijn voor een kwantumcomputer. Een computer die veel sneller kan rekenen dan de huidige computers. De ontdekking van het majorana-deeltje was destijds zo groot, dat er werd gespeculeerd over een Nobelprijs.

Al helemaal nadat een onderzoeker in de groep van Kouwenhoven zes jaar later, in 2018, het definitieve bewijs voor het majorana-deeltje lijkt te vinden. “De waarden die we toen vonden, kwamen precies overeen met de voorspellingen. We dachten dit is extra bewijs voor majorana’s”, vertelt Kouwenhoven. Zijn onderzoeksgroep publiceert de ontdekking in Nature.

Quote

‘Mijn belangrijkste fout was dat ik te ver van het onderzoek af stond’

Oud-collega's van Kouwenhoven analyseren de data van de ontdekking, en ze vinden fouten in het onderzoek. De fouten zijn zo groot, dat Kouwenhoven niet anders kan dan het artikel terugtrekken. In het interview in Atlas kijkt de wetenschapper terug op de periode waarin het Nature-artikel werd geschreven. Destijds dacht de onderzoeksgroep niet dat de resultaten te mooi waren om waar te zijn. “Had ik dat maar gedacht. Dan hadden we dit kunnen voorkomen.”

Terugkijkend denkt Kouwenhoven dat hij meer betrokken had moeten zijn. “Mijn belangrijkste fout was dat ik te ver van het onderzoek af stond.” Volgens hem had de groep ook kritischer moeten kijken of het daadwerkelijk om majorona-deeltjes ging. “Daarvan denk ik zeker dat we iets hebben laten liggen. Dat had anders gemoeten.”

Onzekerheid over toekomst Kouwenhoven

Nu het integriteitsonderzoek is afgerond, weet Kouwenhoven nog niet of hij door wil gaan met zijn onderzoek naar de kwantumcomputer. “Er is wel wat gebeurd”, zegt hij. “Je werkt op een universiteit voor decennialang. Je hebt een integriteitsonderzoek van twee jaar. Dan sta je minder zelfverzekerd in het onderzoek dan daarvoor.”

Heb je vragen over de zoektocht naar elementaire deeltjes? Stuur deze dan aan de redactie: atlaspodcast@ntr.nl

Atlas onderzoekt of je in deze tijd nog geheimen kunt hebben. Zijn geheimen eigenlijk niet heel belangrijk? In acht afleveringen verdiept Atlas zich onder meer in de afluisterpraktijken van de Stasi, de noodzaak van geheimen, de voor- en nadelen van de overvloed aan persoonlijke data, en de genetische geheimen in je DNA. Beluister alle afleveringen.

Ster advertentie
Ster advertentie