'Wir Schaffen Das'

Het was 31 augustus 2015 toen Angela Merkel haar 'Wir Schaffen Das' uitsprak, een oproep aan het Duitse volk. "Mensen kwamen te voet, met kinderen op de arm, en moesten opgevangen worden", zegt Ankie Vissers. In Passau werkt ze als vrijwilliger met vluchtelingen. Juist in deze stad, vlakbij de grens met Oostenrijk en Tsjechië, kwamen in 2015 grote groepen migranten aan. Passau stond bekend als 'het Lampedusa van Duitsland.'

Veel Duitsers gingen als vrijwilliger aan de slag. Het land liet zich van zijn beste kant zien, stond er groot in alle kranten. Maar met de aanrandingen in de Keulse Oudjaarsnacht sloeg de stemming om.

Anti-immigratie en de AfD

Merkel scherpte haar asielbeleid aan en sloot in het voorjaar van 2016 onder andere de omstreden 'Turkije deal': voor iedere vluchteling die vanaf Griekenland naar Turkije terugging, zouden Europese landen een vluchteling uit Turkije opnemen. Maar daarvan kwam bitter weinig terecht. Intussen gingen woedende Duitsers de straat op en werden asielzoekerscentra in brand gestoken. De rechtse AfD werd bij de verkiezingen van 2017 de grootste oppositiepartij in het Duitse parlement.

Verdeeld over de aanpak

Onder Merkel is Duitsland er niet eensgezinder op geworden, zegt Emma, een van de jonge Duitsers die in de podcast aan het woord komt. "Het is heel leuk dat Merkel 'Wir Schaffen Das' zei, maar ze had eerder voorbereidingen moeten treffen. En ze had meer steun moeten geven aan al die actieve burgers die zoveel deden." En Zahra, die negen jaar geleden uit Afghanistan naar Duitsland kwam, zegt: "Het heeft twee jaar geduurd voordat ik wist of ik überhaupt mocht blijven. Dat zou veel sneller kunnen en dat heeft te maken met de bureaucratie die vaak makkelijk te vermijden is." Want de Duitse bureaucratie bleek zowel bij het registreren, als bij het integreren van migranten een grote bottleneck. "Er zijn elke keer weer obstakels die het gevoel geven dat je er niet echt bij hoort," zegt Zahra. "Dat is echt heel erg demotiverend."