Wanneer wordt het christendom gewelddadig? 'Als het afkalft'
- Nieuws
- Wanneer wordt het christendom gewelddadig? 'Als het afkalft'
In veel oorlogen speelt het christendom een rol, ook in de huidige oorlog in Oekraïne. Hoe kan dat, in een religie waarin de sleutelfiguur Jezus vond dat je je vijanden lief moet hebben? "Als je kijkt naar de oorlogen waarin het christendom een rol speelt, zie je dat de religie heel erg verbonden is politiek", zegt theoloog Miroslav Volf in De Ongelooflijke Podcast. "Daarom moet de afstand tussen politiek en religie zo groot mogelijk zijn."
Volf is verbonden aan de Yale Universiteit en is wereldberoemd in de theologische wereld. De Ongelooflijke Podcast strikte hem voor een lang gesprek, in het engels, nu hij Nederland bezoekt.
#95 - Een van de grootste denkers van dit moment: Miroslav Volf, over (religieuze) oorlog en vergeving. - De Ongelooflijke Podcast
Religie in de oorlog
Het is ontegenzeggelijk dat het christendom een rol speelt in de oorlog die momenteel in Oekraïne woedt. Poetin citeerde de Bijbel in een vol voetbalstadion ('Er is geen grotere deugd dan je leven te geven voor je vrienden', Johannes 15) en patriarch Kirill, leider van de Russisch-orthodoxe kerk sloeg meerdere keren anti-Oekraïense taal uit.
Volf ziet het met lede ogen aan. "Ze zouden moeten terugkeren naar het geloof in Jezus, naar het vroege christendom", zegt hij in de podcast. Een gevleugelde uitspraak van de theoloog is dat religieus geweld niet wordt opgelost met minder religie, maar met méér religie. Dit vindt hij omdat de associatie van religie met de staat vaak komt door een verzwakking van oprechte religie: "Het is uitgehold en veranderd in een symbool van identiteit."
Geheugen
De theoloog weet waarvan hij spreekt. Hij groeide op in voormalig Joegoslavië was, een communistisch land dat later uiteen zou worden gereten in een bloederige burgeroorlog. Ook in die oorlog speelde religie een rol. "De oorlogen in Joegoslavië en Oekraïne zijn niet enkel religieuze oorlogen, want oorlogen zijn heel complex, maar het is wel een factor", zegt Volf. "Het is niet toevallig dat orthodoxe Serviërs, katholieke Kroaten en islamitische Bosniakken tegen elkaar vochten. De religie bepaalde hun identiteit."
In religie zit ook een boeiende parallel tussen de oorlogen, zegt Volf. Serviërs vonden dat de oorsprong van hun beschaving, in Kosovo, van hun weg werd genomen. "Dit zijn heilige plekken voor de Servische beschaving", zegt Volf. Voor veel Russen is Oekraïne de bakermat vormt voor de Russische samenleving. Kyiv was immers de eerste 'Russische' plaats die christelijk werd en zo ontstond de Russische orthodoxie.
