Kan een woonexperiment uit de jaren '70 inspireren om woningnood op te lossen?

Woonprotest

Ruim 15 duizend mensen gingen zondag 12 september in Amsterdam de straat op uit protest tegen de hoge huur- en huizenprijzen en het tekort aan woningen. De idealen van de sociale woningbouw: goede, ruime, betaalbare woningen voor iedereen, lijken verder weg dan ooit. Moeten we om de woningcrisis op te lossen ons licht misschien opsteken bij de idealen uit het verleden? Ja, zegt podcast maker Veerle van Dieren. In de jaren '70 werd er flink geëxperimenteerd in de woningbouw. Zachte waarden, zoals spelen en ontmoeten, kwamen centraal te staan in de ontwerpen van architecten. Wat hebben die experimenten opgeleverd?

De geplande commune

Programmamaker Veerle van Dieren verhuisde in 2018 naar Overvecht, naar een van de flats die in de jaren ‘70 van de vorige eeuw als experimentele flats gebouwd werden en die al snel bekend stonden als de 'commune-flats'. Ze raakt gefascineerd door haar nieuwe huis. Bij de bouw van de flats ging het niet alleen om wooncomfort, de nieuwe flats in Overvecht moesten de kwaliteit van leven verbeteren voor de bewoners, sociale cohesie vergroten, zelfontplooiing bevorderen. Het lijkt in het licht van de huidige woningmarkt een sprookje, maar was het dat ook?

''Wij lieten onze kinderen gerust een week bij onze buren. Dan vertrokken mijn man en ik samen een week op vakantie naar Frankrijk. Of dat raar was? Dat deden we allemaal!'', vertelt Jenny, experimentele flatbewoner (78 jaar).

Een doortastende ambtenaar

Op iedere etage was een gezamenlijke hal om burencontact te bevorderen en zo flatneuroses tegen te gaan. Deze gedachte kwam niet vanuit de bewoners zelf, maar van ontwerper en ambtenaar W.A.H.W.M. Janssen. Toentertijd de directeur van de gemeentelijke bouw- en woningdienst in Utrecht.

Wat is er nu nog over van die idealen, hoe was het voor de bewoners van het eerste uur om er te wonen en wat kunnen we leren van de experimentele flats? Maker Veerle van Dieren praat met (oud)bewoners en kijkt of ze de geest van de jaren 70 kan laten herleven in dit jubileumjaar, want de flats staan er nu, in 2021, vijftig jaar.

Nu in de podcast DOCS, te vinden op nporadio1.nl/podcasts/DOCS en de populaire podcastplatforms.