Money, pardon: de l'argent…

Het is me wat: eerst de flauwe beeldgrapjes van de overigens reuze aardige Frank Lammers en dan de bijna nietszeggendheid van de Sloveense held Roglič: het levert rode konen van genoegen bij een bepaald gedeelte van Nederland op. En dat is knap georkestreerd. Zoals ik, als buitenstaander die eenmaal per week een Jumbo binnenloopt, vind dat die hele grote zaak op rustige, sterke manier geleid wordt. Door hun sponsorgelden gedijt een deel van de Nederlandse topsport ook nog, nietwaar?

Jumbo, Jumbo, Jumbo

Hoeveel maal de naam Jumbo de afgelopen dagen door de NOS-microfoons is geschald, is niet te tellen. Opmerkelijk: toen ik in de jaren tachtig van de vorige eeuw de naam van een wielersponsor in de reportage noemde, kreeg ik een directe reprimande uit Hilversum. Driemaal betekende een boete (voor het programma) en een dag schorsing voor diegene die Raleigh te veel had genoemd. Nu juichen de NOS-jongens en -meisjes in koor: Jumbo, Jumbo, Jumbo, ondanks die Roglič vinden wij het zo! Want natuurlijk had ons trotse volkje liever Ons Tom zien winnen, toch?

Het is dus een leuke Brabantse familie onder wiens vlag Roglič wint, Van Aert verbaast en Zeeman fulmineert. Ze doen dat goed en hoewel, zoals eerder gesteld, de uitstraling van Roglič een tikje aan de voorspelbare en saaie kant is, halen de geel-zwarten het volle pond aan goodwill bij het Nederlandse publiek uit deze Franse ronde. Vader Karel van Eerd (Veghel 8 april 1938) is nu de bovenbaas en ziet van afstand toe hoe zoon Frits en dochters Colette en Monique de zaak draaiend houden. Cees van Vliet is de chief operating officer die niet de achternaam Van Eerd draagt. En o ja, de familie doet ook nog in golfwinkels en bezit een leuke eigen golfbaan.

In Frankrijk sponsort de familie Amaury

In Frankrijk leidt ook een grote, katholieke familie een bijna imponerend bedrijf dat op strenge manier met de Tour de France te maken heeft. Het is de familie Amaury die de ASO leidt. ASO is simpelweg: Amaury Sport Organisation. De leiding van dat bedrijf is in handen van Marie-Odile Amaury. Deze krasse dame (79 jaar) houdt van hardrock en draait in haar luisterzaal Metallica. Verder weigert ze interviews te geven aan wie dan ook en heeft ze, na de dood van haar echtgenoot Philippe, de algehele leiding van het bedrijf.

Haar twee kinderen Aurore (46 jaar jong) en Jean-Etienne (43 jaar oud) leiden met haar mee en vormen een kiene, slimme, goed opgeleide triptiek die o.a. toezicht houdt over de Tour en een groot aantal andere sportelementen zoals de wielerkoersen: Vuelta, Waalse Pijl, Paris-Roubaix, Luik-Bastenaken-Luik, Parijs-Nice en nog wat kleine koersjes. Ook de in Frankrijk zee populaire Rally de Dakar, het Internationale golfkampioenschap van Frankrijk en niet te vergeten de marathon van Parijs vallen onder de vlag van de Amaury’s die hiermee kunnen stellen dat ze een behoorlijk dikke vinger in de Franse sportwereld hebben zitten. Probeersels om in de voetbalwereld binnen te komen (om het bolwerk te vergroten) lijken niet veel succes te hebben.

Grof geld

Hoewel niet alle cijfers tot op de Euro toe bekend zijn gaat de Franse pers er vanuit dat de ASO dit jaar 90 miljoen euro aan televisierechten binnen hengelt, dat de sponsoring-en marketing afdeling nog 37 miljoen oplevert en dat de start- en aankomstplaatsen nog 23 miljoen bij elkaar moeten neertellen om trots hun naam over de hele wereld te horen gaan. Dat betekent dat aan de inkomenskant er 150 miljoen euro ruim neergelegd wordt.

Overigens betaalt een Franse stad voor een start het bedrag van een ton en voor een finish is de prijs (verrassend) minder: 60.000 euro. Er bestaan cijfers, opgesteld door Franse marketingonderzoekbureaus die aangeven dat de financiële terugkomkosten ergens tussen de een en twee miljoen euro liggen; afhankelijk van de grootte van de stad. Het belangrijkste aspect van geld, de ASO en de ploegen in de Tour is echter dat de ASO (en dus de familie) geen cent hoeft over te vorken aan de deelnemende teams als startgeld. Sterker nog die ploegen mogen Onze Lieve Heer op hun blote knieën danken dat ze mee mogen doen: een erfenis uit het verleden.

Prijzengeld

Het prijzengeld van de Franse ronde is, vergeleken met andere grote sportevenementen bespottelijk laag. In de totale prijzenpot van de Tour zit 2.3 miljoen euro. Verleden jaar wonnen de Jumbos iets meer dan twee ton. Voor de hele ploeg dus. Er zijn overigens ook ploegen (de zwakke broertjes die in de kelder van het klassement wonen) die het met een paar duizend euro moeten doen. Gaarne te verdelen over acht renners en het personeel van de ploeg. Schraalhans is bij die teams meester in de keuken, dat begrijpt u.

Overigens verdienden de renners van de Nederlandse Frisolploeg in 1974 allen 375 gulden in de hele Tour! De winnaar dit jaar krijgt een half miljoen, een etappezege garandeert 11.000 euro. De groene en bolletjestrui zijn goed voor 25.000 euro en de beste ploeg krijgt 50.000 Euro. Vreemd genoeg wordt de beste jongere afgescheept met 20.000 euro, een bedrag dat een middenklasse tennisspeelster in twee potjes US Open mag binnenhalen. Stel Tom Dumoulin, het Nederlandse apengatje van dit jaar, wordt straks nog zevende in Parijs. Levert dat dan iets op? Ja: 11.500 euro. Bijna gelijk twee rondjes Roland Garros voor een aardige vrouwelijke middenmoter.

Verlies

In 1968 nam de Groupe Amaury de kranten L'Équipe en Le Parisien over en op die manier kwam de familie in aanraking met dat merkwaardige fenomeen dat Le Tour de France heet en dat, op een of andere manier, een bijna geheiligde uitstraling in de mondiale sport- en televisiewereld heeft. Dochter Aurore is baas van de journalistieke/kranten/tv-afdeling en haar clubje lijdt (niet zo gek) een ton verlies per jaar. Haar broertje Jean-Etienne, in de USA geschoold op Stanford (MNA), haalt jaarlijks een winst van 50 miljoen binnen via de sporttak en zo komt Jan Splinter (de familie dus) door de winter.

O ja, mams, de eerbiedwaardige oude dame die niet heel erg tegen kritiek kan en tegenspraak uit haar woordenboek heeft gestreept, is op papier en ook in het 'eggie' nog altijd voorzitter van de Groupe Amaury. Die club vangt ook nog wat aan winst op voor later: 46 miljoen bij een omzet van 440 miljoen. Gek, maar waar: tussen de families Van Eerd (ooit werd het geschreven als 'Van Eerdt') in Brabant en Amaury in Parijs liggen paralellen. Hardwerkende ondernemers die de wind in de zeilen hebben gekregen, die durf toonden en die in de tweede generatie hun kinderen naar voren schoven die het vak beheersten en die op moderne manier hun resp. bedrijven wisten te leiden. Zij laten velen, heel velen naar hun pijpen dansen en kijken blij toe hoe ze het 'en famille' toch redelijk doen in deze wondere wereld.

Op een houtje bijten

Niet lang geleden was de Tour nog een verlieslijdende onderneming waar ex-legionairs van het vreemdelingenlegioen de basis van de organisatie vormden. In de jaren vijftig tot zeventig moest de Tour op een houtje bijten, de wereld werd toen ineens (televisie over vijf werelddelen) groter en de Amaury familie deed haar intreden in 's werelds grootste wielerfeest. Dit jaar te zien in 192 landen op dees aarde.

De Tour trok verleden jaar (in de maand juli) ruim 3.5 miljard kijkers. Dit jaar (september, mensen werken weer en corona) zal dat ongeveer gelijk of minder zijn. Alleen de Olympische Spelen en de WK voetbal trekken meer kijkers. Deze twee organisaties zijn echter niet het eigendom van een familie, zoals de Tour dat wel is. En diegene die betaalt, bepaalt. En diegene die lijdt na een val, leidt de volgende dag het tijdrijdersbal. En zijn ploeggenoten vinden Primož Roglič een heel geestige man, heb ik gehoord. Daar heeft Nederland (helaas) nog niet heel veel van meegekregen. Maar wie zegt daar dat winnende wielrenners ook goede, geestige, empathische, welbespraakte, intelligente, wel geschoolde, beleefde, eerlijke, internationaal geaccepteerde wereldburgers moeten zijn? Ik niet.

Maar het is wel meegenomen een klein aantal van die eigenschappen in je te dragen. En zo heel soms ook te tonen.

Download de NPO Radio 1-app

Met onze app mis je niks. Of het nou gaat om nieuws uit binnen- en buitenland, sport, tech of cultuur; met de NPO Radio 1-app ben je altijd op de hoogte. Download 'm hier voor iOS en hier voor Android.