We moeten de discussie over abortus aan, of we dat nu leuk vinden of niet

Afgelopen september stond in het teken van abortus. Niet officieel uiteraard, maar er was veel om te doen. Begin september luidde het Humanistisch Verbond de noodklok over een 'misleidend' tv-spotje voor de 'anti-abortusweek'. Hierin roept een vrouwelijke voice-over de kijker op geld te doneren voor 'vrouwen die onbedoeld zwanger zijn en hun ongeboren kindje'.

Het Humanistisch Verbond wijst erop dat niet duidelijk wordt dat het om een anti-abortusclub gaat. Het Verbond roept dan ook de overheid op om 'een neutrale publiekscampagne te starten waarin duidelijke informatie wordt gegeven over de rechten van mensen om een zwangerschap af te breken.' Mensen is hier een duidelijk synoniem voor vrouwen, want voor zover ik weet hebben mannen niets te zeggen over de abortus van wat ook hun kind is.

Betogers

Midden september doen de circa 30.000 abortussen die in Nederland jaarlijks veilig en wettig worden uitgevoerd weer van zich spreken. Althans dat kunnen zij zelf natuurlijk niet meer, maar gelukkig doen anderen dat wel. Arnhem verbiedt betogers op minder dan 500 meter bij de ingang van de abortuskliniek Mildred Clinics te komen.

De betogers, wijs geworden door eerder gedoe, spraken de vrouwen al niet meer rechtstreeks aan, maar droegen borden met folders voor de buik. Ook dat werd echter als hinderlijk en intimiderend gedrag beschouwd. En laten we eerlijk zijn: een foto van een herkenbaar mensje in je buik is toch geen fraai gezicht als je je eigen mensje op het punt staat te laten 'afdrijven'.

Afdrijven is wel een fraai woord in deze context. Het doet mij denken aan Poeh-stokjes gooien in Milne’s kinderboeken over een gele honingbeer. Of aan een gelukkig stelletje dat al vozend in een kleine rooiboot rustig de stroom afdrijft. Afdrijven doet mij echter niet denken aan een medisch procedé waarin een levend wezen met de nodige geweld uit de baarmoeder wordt gesleept en gedood. Daar heb ik weer andere woordassociaties mee.

Rebecca Gomperts

Niettemin zijn we in Nederland bijzonder trots op onze liberale wetgeving. Zo stonden we collectief te glimmen toen de Nederlandse abortusactivist Rebecca Gomperts op de lijst van honderd meest invloedrijke mensen kwam te staan van het Amerikaans tijdschrift Time.

Waarlijk een hele eer. Gomperts is arts en oprichter van Women on Waves, een organisatie die het Nederlands afdrijven wereldwijd exporteert. Een vriend merkte nog op: 'Kan dat wel, in 2020?' – Ik vroeg wat hij bedoelde. 'Een blanke die naar derdewereldlanden gaat om daar people of colour de way of the white men op te leggen?' Ik deed er wijs het zwijgen toe.

Neutraal

Even terug naar dat 'misleidende spotje' van daarnet, die ene, waar het Humanistisch Verbond een mening over had. Diezelfde club die de overheid opdroeg een 'neutrale' campagne te laten voeren waarin vrouwen en meisjes op neutrale wijze uitleg krijgen over hun rechten rond neutrale abortus. Ik vraag me af hoe je dat doen moet: neutrale informatie over abortus geven?

Het doet me denken aan de D66-campagne tegen thuis- en bijzonder onderwijs: alle kinderen moeten naar openbare scholen waar de staat garant kan staan voor 'neutraal' onderwijs. Hoe werkt dat, neutraal onderwijs? Ja, met rekenen en lezen snap ik dat, maar als het gaat om moreel leiderschap, authenticiteit, modern burgerschap en dergelijke, dat gaat toch direct om normen en waarden, die vanuit zichzelf niet neutraal kunnen zijn.

Discussie

Ik zeg niet dat demonstreren voor abortusklinieken de beste manier is om te discussiëren over dit onderwerp. De organisatie achter die demonstraties, Civitas Christiana, is ook echt geen gezellige, Brabantse, katholieke biljart- en dartvereniging. Maar doen alsof abortus een normale medische ingreep is, gelijk aan een blindedarm- of baarmoederoperatie, lijkt me het andere uiterste. Eufemistische termen als 'afdrijven' vertroebelen de discussie alleen maar meer. En wie pretendeert dat er zo iets bestaat als neutrale voorlichting over abortus, steekt zijn hoofd in het zand.

We moeten de discussie aan, of we dat nu leuk vinden of niet.

PS. De auteur is een cisgender, heteroseksuele, blanke man met baard (41 jaar) en is zich geheel bewust van al zijn privileges waarvoor hij bij deze zijn oprechte excuses maakt.