Kinderen knuffelen voor de stemmen

Het is een drukte van jewelste, donderdagavond in de AFAS Live, de reusachtige vierkante muziekhal in Amsterdam-Zuidoost. 5.000 mensen hebben zich van te voren aangemeld voor de Meet-Up XL met Jesse Klaver. Na talloze kleinere bijeenkomsten in zalen en poptempels in het hele land is het tijd voor het klapstuk, de grande finale. Er hangt een uitgelaten sfeertje. De grappen zijn niet van de lucht: de Jessias gaat over water lopen, blinden zullen weer zien, water wordt wijn, dat werk.

Bij het voorprogramma, met wat rappers, toespraakjes en een ademsessie, is rekening gehouden met het seniore deel van de achterban, die de stoelen achter in de zaal bevolkt. Een over de top show, die ik toch een beetje had verwacht, zou de laatste van de CPN, PPR of PSP afkomstige leden waarschijnlijk van hun stoeltje hebben geblazen. En dat geeft maar slechte pers. Dan de toespraak van Jesse Klaver. Applaus en gejuich. Zelfs de twijfelkonten laten zich meeslepen als hij over het klimaatprobleem en kolencentrales begint. Daarna beantwoordt hij wat vragen uit de zaal en net voordat hij iedereen voor het laatst wil bedanken gebeurt het.

Klaver kijkt het publiek in, rechts van het podium. “Even een handje”, zegt iemand. Klaver bukt zich. Leunt voorover: “Hoe oud ben jij?”, vraagt hij. “Ik ben tien”, klinkt het. “Wil je op het podium” en terwijl de GroenLinks-baas die vraag stelt hijst hij het ventje op het podium. “Kijk eens hoeveel mensen er zijn”, wijst Klaver naar het publiek. Op de enorme schermen naast het podium kijkt een gigantisch uitvergrote versie van het jongetje met ogen als schoteltjes de zaal in. Na een seconde of tien gaat hij terug het publiek in. “En niet allemaal doen hè”, grapt de ster van de avond.

Met de kids op campagne

Klaver is een familyman, vader van twee zoontjes. Daar doet hij verder niet dik over, maar drie weken geleden plaatst hij een intiem kiekje op Instagram.

Grote Klaver in zwembroek, geflankeerd door de twee kleine Klavertjes in dezelfde zwembroek. Waarom doet-ie dat nou, vroeg ik me af. Als politicus te koop lopen met je kinderen is tricky. Zeker in campagnetijd. Vraag dat maar aan Diederik Samsom, die in 2012 zijn verstandelijke beperkte dochter opvoerde in een verkiezingsspotje. Het zorgde voor de nodige ophef: de PvdA’er zou zijn dochter - die er zelf niet voor kon kiezen - gebruikt hebben om stemmen te trekken.

En die Instagramfoto uit het zwembad? Een paar vrouwelijke collega’s smolten letterlijk weg bij dat tafereeltje. De vind-ik-leuk-teller staat inmiddels op 2.406. Ophef heeft deze foto bepaald niet veroorzaakt, een politieke boodschap ontbreekt dan ook. Maar hé: het is campagnetijd en dan deelt een lijsttrekker heus niet zomaar een foto. Die verschijnt sowieso op de tijdlijn van Klavers meer dan 15.000 volgers.

No baby kissing, no glory

Maar wat als politici leuren met kinderen van een ander? Voor het oog van de camera baby’s knuffelen of tof doen met tieners om maar goed over te komen en stemmen te winnen. Er is een oud Amerikaanse adagium dat stelt: om als (presidents)kandidaat succesvol te zijn 'you’ll need to shake hands and kiss babies'. Een maffe bezigheid die al zo’n twee eeuwen bestaat. Waarom? Baby’s hebben immers geen stemrecht. Als kandidaat een aangeboden baby afwijzen, staat gelijk aan politieke zelfmoord. Voor harde law and order types is het de manier om ook de zachte kant te laten zien.

Toch: die baby kiest er niet voor om gebruikt te worden in een politieke campagne. Om een kus te krijgen van Obama, Trump of Buma of Klaver en vervolgens in het journaal, de krant en op Twitter te belanden. Dat gedweep met kinderen, kan ook ontzettend ongemakkelijke situaties opleveren. Tijdens een rally van Trump in Wisconsin werd het zelfs een beetje eng. Trump: “en trouwens, dat is echt een ontzettend mooi klein meisje. Hoi schatje. Breng haar hier!” Even later is het meisje naar voren gebracht en zit de kleuter op de arm van Trump op het podium als zijn campagnespeeltje en het publiek gaat uit zijn dak.

Natuurlijk is Jesse Klaver geen Donald Trump en zijn actie met dat jongetje tijdens de Meet-up in Amsterdam was tamelijk onschuldig. Het jongetje kwam er per slot van rekening vanaf zonder kusjes. Maar Klaver schijnt zich wel vaker te laten inspireren door politieke voorbeelden van de overkant van de plas. En daar wordt een kandidaat nooit president zonder shaking hands and kissing babies. Of wij daar ook klaar voor zijn, is een tweede.

Peter Kee is tot aan de verkiezingen elke werkdag te horen bij De Nieuws BV op NPO Radio 1 voor politieke analyses en commentaar.