Rutte is ook maar een politicus
- Nieuws
- Rutte is ook maar een politicus
'Stef Blók?!' Dat was –in die twee woorden- de meest gehoorde reactie, toen de naam van de nieuwe minister van Buitenlandse Zaken bekend werd. Daarna gevolgd door een verbijsterd uitgesproken: "Was er écht geen andere voor handen?". Blok stond weliswaar op 'de lijstjes', maar toch was zijn benoeming niet per se logisch. Voor premier Rutte wel. Hij kiest voor oud en vooral vertrouwd. Want wat voor kiezer en gekozene geldt, geldt net zo goed voor politici onderling. Dan maar een bak kritiek.
Geregeld presenteert ons EenVandaag Opiniepanel cijfers over het vertrouwen van kiezers in onze volksvertegenwoordigers. Het vertrouwen tussen politici onderlíng is zeker zo interessant, maar lastiger vast te stellen. Dat kent ruwweg nu eenmaal slechts twee verschijningsvormen: het kabinet zit er (wel vertrouwen) of het valt (geen vertrouwen). Subtieler wordt het doorgaans niet, terwijl de vertrouwensvraag juist zo cruciaal is.
IJzig
Goed voorbeeld hiervan is de gemeenteraad van Den Helder, waar we vorige week met Radio EenVandaag te gast waren. De stad kent al jaren een redelijk tumultueuze gemeentepolitiek, en is daardoor bij vlagen onbestuurbaar. (Seks-)schandalen, ruzies en andere affaires volgen elkaar snel op. De lokale politici zijn vooral druk met hun onderlinge vetes en de raad is inmiddels versplinterd tot 13 fracties. De meeste raadsleden en wethouders beseffen wel dat het anders moet én kan, maar #hoedan? De sfeer tussen sommigen –zelfs aan de knusse EenVandaag-stamtafel- is ijzig.
Op die manier kom je natuurlijk tot niks. De Helderse politici besloten de afgelopen jaren een stationsplein aan te leggen, dat niemand wil. De gemeentelijke lobby in Den Haag werd verwaarloosd, waardoor er niks is veranderd aan (on)bereikbaarheid. De politici zitten zo hun eigen kiezers in de weg. Op 21 maart wordt gevreesd voor een opkomst die nóg lager is dan in 2014 (49%). Om de situatie te verbeteren zouden de raadsleden eigenlijk collectief in relatietherapie moeten.
Bijkantoor van Algemene Zaken
Ook in Den Haag speelt onderling vertrouwen natuurlijk een sleutelrol. Kabinetten zijn er op gesneuveld (Jan Peter Balkenende versus Wouter Bos), of bleken juist ijzersterk (Mark Rutte en Diederik Samsom). Hoewel: over de begrotingsonderhandelingen tijdens Rutte II grapte minister van Financiën Jeroen Dijsselbloem ooit: "Als je Alexander Pechtold een hand geeft, moet je daarna wel je vingers natellen!" Hoe dan ook: Rutte haalde met zijn tweede kabinet ruimschoots de finish.
Maar nu is alles anders. De kring van vertrouwelingen rond Mark Rutte is alsmaar kleiner geworden. De afgelopen jaren verdwenen achtereenvolgens Rosenthal, Opstelten, Schippers, Schultz van Haegen, Hennis, Kamp, Blok en uiteindelijk ook Halbe Zijlstra. Dat was voor de premier kennelijk toch teveel van het goede. Ook al komt het hem op kritiek te staan -'Buitenlandse Zaken wordt een bijkantoor van Algemene Zaken'-: hij kiest voor de terugkeer van een vertrouweling: Stef Blok. Geen man met een dijk aan internationale ervaring, maar wel iemand met wie hij kan lezen en schrijven. Ook Mark Rutte weet dat er zonder vertrouwen niks tot stand komt. Hij is immers ook maar een politicus.
Remko Theulings is politiek verslaggever en commentator van EenVandaag. In die hoedanigheid volgt hij de ontwikkelingen op het Binnenhof op de voet.