Brandende varkens en een puppy doodschoppen op Het Plein

Dion Graus stelde me ooit voor om samen een puppy in elkaar te schoppen. Midden op Het Plein in Den Haag. Bij wijze van gedachte-experiment, dat wel. Want Dion is een dierenvriend. Volgens hem vinden Nederlanders dieren namelijk belangrijker dan mensen. “Echt waar! We kunnen het gewoon testen!” Als wij op een zonnige dag voor een vol terras een volwassen man in elkaar knuppelen, duurt het volgens hem een kwartier voordat iemand de politie belt. “Doen we hetzelfde bij een lieve, kleine puppy dan worden we direct gelyncht.”

Deze week verbrandden 20-duizend varkens in hun varkensflat “De Knorhof” ; zo heette de megastal. Echt. Ik moest direct aan Dion denken. Op Facebook en Twitter werd massaal gerouwd om de dode dieren. De reacties naar de boeren waren niet mals. Het zouden dierenbeulen zijn, met harteloze bedrijven en eigenlijk moeten ze allemaal achter slot en grendel.

Dierenvrienden

Nederland is misschien wel het meest diervriendelijke land ter wereld. In ieder geval als je naar ons parlement kijkt. Sinds 2006 is De Partij voor de Dieren (PvdD) ononderbroken vertegenwoordigd. Ook Dion draait al een decennium mee. Sinds dit jaar zitten zelfs vijf PvdD’ers én Dion Graus in de Tweede Kamer. Dat is een half dozijn dierenactivisten. Van die aanwezigheid is het nodige te merken.

Niet alleen hoor je bij ieder debat van Marianne Thieme dat er een einde moet komen aan de bio-industrie. Er is ook écht wat gebeurd. Denk aan een weidegang gebod voor koeien, kalfjes die langer bij hun moeder blijven. En bij slachters is tegenwoordig permanent cameratoezicht, om maar wat te noemen. Al scoorde Graus met zijn '1-4-4 red een dier' en zijn dierenpolitie ook punten. En dan zijn er nog de nodige eisen om de boerderijen te moderniseren.

Goed nieuws, zou je zeggen. Niemand zit te wachten op onnodig leed of het nou van mens of dier is. Toch moet je niet gek opkijken dat het niet langer de koeien zijn, maar de boeren die ‘boe’ roepen. Al die nieuwe maatregelen hakken er namelijk in bij de gemiddelde agro-ondernemer. En ze hebben onbedoelde effecten.

Onder de armoedegrens

Boeren hebben het moeilijk. Meer dan de helft van de varkens- en pluimveehouders leeft onder de armoedegrens. Melkveehouders houden het hoofd nog maar amper boven water sinds nieuwe melkquota regels. En wij, de consumenten, betalen relatief weinig voor vlees, melk en eieren. Tegelijkertijd maken milieuregels en diervriendelijkheidseisen (campingscrabble-tip) het leven er niet makkelijker op.

De afgelopen verkiezingen kon je die pijn zien. De onverkiesbare CDA'er Maurits von Martels werd met voorkeursstemmen naar Den Haag gestuurd. De melkveehouder, die nog iedere zondag zijn eigen koeien melkt, had maar één campagnepunt: Boerenverstand in het parlement. Nu is hij samen met zijn CDA-collega Jacco Geurds het boerengeluid.

Hun grootste punt is de stapeling van regels. Want de gemiddelde boer ziet niet alleen de goeie bedoelingen, maar voelt ook de praktische gevolgen. Ze moeten zich flink in de schulden steken om hun bedrijven modern te houden. Dat geld moet terugverdiend worden. Het werk moet efficiënter. Daardoor worden de bedrijven steeds groter.

Onbedoelde gevolgen

Zo heeft het diervriendelijke beleid flink wat onbedoelde gevolgen. Bij een grote pluimvee boerderij met vogelgriep worden meer kippen geruimd. Moeten alle dieren naar buiten; dan ruik je dat. En bij een stalbrand komen dus veel dieren om. Daar is heus niemand blij mee.

Dus als ik de reacties op de stalbrand van Erichem lees, denk ik terug aan dierenvriend Dion Graus en Maurits von Martels die dol is op zijn koeien. Aan dat we dieren belangrijker vinden dan mensen en dat we met alle goedbedoelde maatregelen misschien een nieuw probleem creëren. Ik durf te voorspellen dat er -terecht- brandveilige stallen geeïst gaan worden. Het zou alleen handig zijn als er dan ook naar de lange termijn wordt gekeken voor eventuele neveneffecten.

David van der Wilde is politiek redacteur voor De Nieuws BV