Een grappige durfal

Dat gebeurde zoals tegenwoordig iedereen en alles verscheurd, vertrapt en kapot gemaakt wordt door de scheldende, vaak hersenloze massa die te veel tijd heeft. Bijna altijd gebeurt dat door onbekenden die onder (vaak uiterst kinderachtige) schuilnamen hun gedachten over iemand aan de wereld toevertrouwen.Je kan het nauwelijks nog schelden noemen, maar wat het wel is, weet ik niet; laten we het houden op "het afvoerputje van onze maatschappij vullen".

Opgestoken middelvinger

Om terug te keren bij Sagan. Hij kreeg een straf wegens roekeloos rijden, hetgeen redelijk logisch leek. Zijn duwbeweging zag er gevaarlijk uit. Blijkbaar was het dat niet voor hem, maar wel voor de geschrokken Van Aert. Sagan is een meester in het sprinten op de vierkante millimeter en Van Aert moet dat vak nog leren. Zijn reactie was een opgestoken middelvinger, hetgeen ook niet echt van beschaving getuigt, maar opgewonden sportmensen met een hartslag van rond de 200 doen nog weleens opmerkelijke dingen.

Volgens mij is Sagan geen brokkenpiloot. Hij kan sturen als de beste en hij beheerst zijn fiets en de richting waar hij en die fiets heengaan, volledig. Dat is geen vrijbrief om als een ware cowboy de sprint af te maken. Sagan ziet hier te laat in dat de actie voor hem geen gevaar oplevert (je mag zeggen: hij is het gewend), maar vergeet dat Van Aert nog niet uitgerust is met ijs in zijn bloedbanen en nog niet de ongeëvenaarde durf bezit die Sagan, als een der weinigen in het peloton, dus wel heeft.

Grappig manneke met controle over zijn racefiets

Vaak, heel vaak, zijn kunstjes van Sagan door hele volksstammen aan reporters, commentatoren, wielerjournalisten en wielervolgers bejubeld en geprezen. Het was spektakel van een klein, vierkant en vooral grappig manneke op een racefiets. Hij kon sturen als de allerbeste, hij ontweek tegenstanders op de vierkante centimeter, hij maakte 'wheelies' bergop, hij leek een crosser op een asfaltweg, hij had durf en deed al die trucs met een bijna kinderlijke glimlach om de mond: kijk mamma, met handen aan het stuur nog wel.

Gevoegd bij zijn werkelijk grappige taaltje dat een mengeling van Slowaaks, Italiaans, Duits, Engels en wielertaal is, kon hij jarenlang moeiteloos wegkomen na zijn 'trucs speciales'. Ja, hij balanceerde vaak op die enge ruimte die er ligt tussen 'kan net wel' en 'kan net niet', maar nooit was een Sagan-move reden om een heel peloton van het warme asfalt op te rapen; zijn ongekend snelle reactievermogen gekoppeld aan zijn fietscontrole en het gevoel voor evenwicht zorgden daarvoor.

Sagan zet privé de bloemetjes buiten

Er zijn nu mensen die zeggen dat hij, zoals een vos zijn streken, nu misschien toch ook een weinig zijn haren verliest. Hij is nu 30 jaar oud en er lijkt een millimeter of twee van zijn scherpte in sprinten verloren gegaan te zijn. Peto (zijn koosnaam) wint niet meer zoals hij wil; hij is vaak net te laat, de scherpte is uit zijn manier van koersen verdwenen, zo lijkt het.

Toch gaat hij nog voor die groene trui die hem wel past. Dat hij nu sprints verliest is duidelijk. Is er een reden voor? Dit is van horen-zeggen, maar hij heeft het decor van zijn privéleven wat aangepast en neemt het ervan. Mams is de deur uit, hij woont alleen in Monaco, hij zet flink de bloemetjes buiten en toont zich daarnaast toch nog wel evenwichtskunstenaar op de fiets.

Over dat nieuwe leven gesproken: ik maakte hem 4 jaar geleden mee op een strand van Curaçao. Hij mocht/moest daar een gezelligheidskoersje rijden en had besloten er een gezellig weekje van te maken. Dat deed hij met zijn broer en andere Slowaken. Als een volleerd alcoholicus liet hij zich in de ochtenduren vollopen, viel even in slaap, stapte ’s middags op de fiets, trapte het luie zweet en de alcohol eruit, kwam terug naar de bar en liet de glazen maar weer eens ruim vullen. Dan ging hij goed eten en zette de wijnflessen op een rijtje om daarna af te zakken naar de wat donkere krochten van het alcoholische bestaan; hij dronk cognac of het water was. Toen al dacht ik: hier begint het verval wellicht.

De kunst van het durven

In die dagen had ik een kort gesprek met hem. Over de kunst van het durven, zoals hij het noemde. Hij legde me uit dat durf de beste eigenschap voor een sprintende wielrenner was. "Je kan, als er een gaatje van 10 centimeter is er, altijd door", zei hij. Ik moet hem gek aangekeken hebben: "Ik heb geen schrik, anderen wel", en hij lachte zijn hoogtonige lachje over het strand.

Ik vroeg hem hoe hij aan die eigenschap kwam. Hij dacht even na, gaf me een compliment voor de vraagstelling en zei: "Gekregen bij mijn geboorte en later een beetje uitgewerkt." Voor hem was daarmee het probleem behandeld. Ik zei toen: "Maar u kunt anderen in gevaar brengen!", maar hij lachte dat weg: "Dat doe ik niet. Ik rijd op mijn limiet, maar raak de anderen zelden aan. De meeste valpartijen in massasprints komen door renners die schrikken. Ik zeg altijd en tegen iedereen: je moet niet schrikken." Met deze woorden vond hij het gesprek verder wel als beëindigd en hij zette een biertje aan de mond. 'Proost' zei hij in goed Nederlands.

Als het wél misgaat

Met zijn woorden van toen in Curacao keek ik naar de sprint die zoveel stof deed opwaaien deze week. Later begreep ik (wat je niet in de directe beelden zag) dat idioten achter de dranghekken telefoons met selfie-sticks door het hek staken en dat ook hij, Peter Sagan, om zo’n ding was heen gebogen. In die sprint viel niemand, iedereen kon het navertellen, Sagan won niet, maar kreeg de Prijs van de Grootste Boeman. Hij reageerde even wat bozig, maar lachte diezelfde avond weer.

Waarom de internationale wielerwereld en vele volgers zo semi-spastisch reageerden op de beweging van Sagan? Omdat ze terugdachten aan de Ronde van Polen toen twee Nederlandse jongens voor een geweldige valpartij met slechte afloop zorgden. Omdat er toen een zwaargewonde op het asfalt lag, omdat de Poolse autoriteiten hun materiaal niet in orde hadden, omdat een van die twee Nederlanders een gaatje liet en die andere Nederlander door dat gaatje wilde komen, hoe de klap hard was en de wielerwereld weer eens even wakker schrok.

De geschiedenis herhaalt zich

De volgende dag werd er overal in wedstrijden weer gesprint en in gaatjes gedoken en leek sprinten een gevaarlijke, steeds weer terugkerende actie. Het kalf was verdronken, de put moest gedempt worden. Moralisten liepen meteen met het vingertje hoog, een bepaald niet onbesproken ploegleider riep dat de schuldige van de valpartij in het gevang gegooid moest worden…De geschiedenis, ook in dit geval, herhaalt zich altijd weer.

Zolang er gefietst wordt, vallen er renners in de sprint. In Italiaanse sprints in de jaren negentig greep men elkaar bij de trui, de broek of bij de zadelpin. Er werden stoten met het hoofd in de leverstreek van de ander uitgedeeld en ja, soms ging er een pak tegen de grond. Jean Paul van Poppel, een van de beste sprinters ooit, legde me toen uit: "Diegenen die niet bang zijn en die kunnen blijven sturen, vallen niet. Angst bij een van de sprintenden is vaak aanleiding voor een valpartij." In feite zei Sagan dat ook. En Van Poppel leerde me ook: "Hou altijd je handen aan het stuur." Sagan zei dat ook. Echte sprinters weten dat, anderen moeten dat nog leren.

Terechte straf

Omdat alles verandert en dus ook de wielersport, gaan er steeds meer stemmen op om eventuele boosdoeners in massasprints hard te gaan straffen. Dat riep men veertig, dertig en twintig jaar geleden ook. Men bleef sprinten, er bleven kleine gaatjes ontstaan op de eerste sprintrij, er probeerden nog steeds renners door 10 centimeter vrijheid te komen…en ja, er werd nog steeds gevallen. Niet door de echte artiesten zoals Sagan en Van Poppel. Die konden sturen en kenden hun eigen vermogen om overeind te blijven. Vakmensen dus.

Het zou echter heel goed kunnen bij Sagan dat juist dat vermogen nu afneemt of afgenomen is door een privéleven te leiden waarin licht verval voorkomt. Ook Sagan kan minder scherp worden en waarschijnlijk ziet een sportman dat altijd één sprint te laat. Of de straf voor de kleine sprintbom terecht was: ja, maar met die bedenking dat er hier niemand viel en dat je van Sagan dit spel gewend was. En ja, toch is het goed dat hij deze gele kaart gekregen heeft. Hoe grappig hij is, hoe goed hij kan sturen, hoe 'niet bang' hij is…anderen, naast hem, hebben die eigenschappen juist niet. Dat dient hij zich vooral te realiseren.

Download de NPO Radio 1-app

Met onze app mis je niks. Of het nou gaat om nieuws uit binnen- en buitenland, sport, tech of cultuur; met de NPO Radio 1-app ben je altijd op de hoogte. Download 'm hier voor iOS en hier voor Android.