Mart Smeets: Erop of eronder voor het Nederlands elftal

Volgens de geëerde kenners rond die tafel konden de spelers van Oranje er eigenlijk helemaal niets van. En had coach Dick Advocaat er tegen de Fransen een kolere zooi van gemaakt en gewoon gefaald.

Wit Rusland-Nederland dus vanavond. Alsof de toekomst van ons Koninkrijk er vanaf hangt.

Als het een beetje meezit zullen er tussen de 3.5 en vier punt vijf Nederlandse kijkers in hun huiskamer zitten en kijken naar de opvolgers van die stoere Oranjeploeg die op 7 juni 2003 in Minsk voor volk en vaderland de mouwen opstroopten en er een fraaie overwinning wegsleepten.

In het Dynama Stadion van Minsk stonden toen de volgende heren voor het Wilhelmus te wachten: Van der Sar, F. de Boer, Van Bronckhorst, Stam, Reiziger, Zenden, Seedorf, Van Bommel, Cocu, Kluivert en Van Nistelrooy. Later mocht het drietal Bosvelt, Van der Vaart en Overmars nog opdraven.

Ik heb die namen natuurlijk opgezocht. En ze zachtjes voor me uitgesproken, als een niet zo mooi, hakkelend, gedicht. Dat waren nog eens tijden.

Voor wie het kwijt is: in de basis stond één speler uit de Nederlandse eredivisie; alle andere jongens verdienden hun geld in het buitenland. Tel tot drie en noem die speler.

Dat de Nederlandse topspelers in het buitenland speelden was veertien jaar geleden al gewoon.

Toen was er overigens nog geen overvloed aan voetbal-talk-shows en werd er niet zo op de kwaliteit van de spelers en coaches ingehakt zoals tegenwoordig gebeurt.

Dat kan zijn omdat er toen beter gespeeld werd en er dus geen reden tot giftige kritiek was, of de gangbare moraal (ook in sportprogramma’s) in die jaren lag wat anders dan nu.

Dat laatste lijkt me zeker waar en het eerste eigenlijk ook.

Ik zat de opstelling van toen nog eens te bekijken en herkende en kende alle spelers; met de meesten had ik journalistiek wel te maken gehad, maar dat terzijde.

Voor de volledigheid: Nederland won met 0-2. De heren Kluivert en Overmars scoorden, laatstgenoemde een minuut nadat hij als invaller in het veld was gekomen.

Wie de winnende coach was in 2003? Drie maal raden, maar moeilijk is het niet. Juist Dicky Dick. Dick Advocaat dus. Hij was na afloop erg tevreden en liep er lachend rond.

Inmiddels leven we dus veertien jaar verder, is de wereld compleet veranderd en…hebben alle spelers van Oranje van toen een plaatsje in de voetbalwereld gevonden. Ja, echt waar: ze zijn directeur, coach, analist, uithangbord, ontslagen, ongeschikt voor hun job, assistent en alleen Van der Vaart denkt nog steeds dat hij profvoetballer is, maar speelt of heel weinig, of helemaal niet meer.

Ooit riep Johan Cruijff dat je ex-voetballers aan het bewind van grote profclubs moet zetten. Neen, dat is een misverstand.

Trainer ja, assistent uiteraard ook; dat kan. Maar zet alleen ex-voetballers niet aan als leiders in de zakenwereld die de voetbalwereld is, ook niet als manager van wat dan ook en kijk dan weer even naar het listje: zij waren sterren in onze voetbalwereld.

Ga het het lijstje nogmaals langs: trainer zijn Van Bronckhorst, Stam, Reiziger, Cocu, Van Nistelrooy en Bosvelt. Van der Sar en Overmars staan onder vuur en zijn leidinggevenden geworden en beseffen nu dat zoiets heel iets anders is dan een bal uit de hoek halen of een dribbel afsluiten met een goals. Zenden is deeltijd analist en Frank de Boer, Kluivert en Van Bommel zijn ergens ontslagen en loeren op de volgende openingen, waar dan ook en Seedorf reist wereld rond om het voetbal-gospel aan de man te brengen. Van der Vaart traint nog en speelt nooit.

Veertien profvoetballers die veertien jaar na datum nog steeds in hun eigen habitat bezig zijn. Ik vroeg me af of dat binnen de volleybal-, de hockey-, basketbal-, handbal- of waterpolowereld ook zo gaat.

Zijn al die internationals van anderhalf decennium geleden in die sporten ook allemaal op amechtige wijze in hun eigen, oude vertrouwde sport blijven hangen?

Het antwoord is bekend: neen, dat zijn ze niet.

Zij zijn uitgewaaid over het pallet dat het “normale leven” heet. Ze zijn huisschilder, advocaat, autoverkoper of arts geworden. Zoals het eigenlijk hoort.

En ze komen elkaar nog wel eens tegen bij reünies of begrafenissen.

Ze worden heel soms naar televisiestudio’s gehaald, maar schieten hun opvolgers niet meteen dwars door de knieën.

Ze zijn mens geworden.

Zo niet in de voetballerij. Daar klit men lang samen en blijft men in hetzelfde sfeertje, in dezelfde taal, in dezelfde omgeving, in dezelfde bijna afgesloten cocon hangen en denkt dat men er gelukkig kan worden.

Dat bedacht ik op vrijdagavond toen ik de opstelling van die mooie 7^e juni 2003 in Wit Rusland zag. Hebt U de dag nog in Uw geheugen?

Wellicht hebt U in de middaguren de Waalse Justine Henin Roland Garros zien winnen?

Of bent U op het verjaardagsfeestje van Anneke Grönloh of Tom Jones, of wellicht bij Kevin Hofland (de voetballer) geweest?

Tussen de winstwedstrijd van toen en de wedstrijd van vanavond liggen 452.368.688 seconden. Om maar eens iets volkomen onzinnigs te stellen.

Net zo onzinnig als het oeverloos over opstellingen van voetbalelftallen en de consequenties daarvan praten. Gewoon kijken vanavond en wellicht wordt het leuk.

Dick Advocaat heeft vanavond met Oranje bij de aftrap 33 wedstrijden gewonnen, 13 gelijk gespeeld en 12 partijen verloren. Het vaderland beeft en bibbert. Ons voortbestaan hangt van en het resultaat van het Nederlands elftal en de opstelling van onze nieuwe regering af.

Wat is belangrijker?